Skip to main content

Ἀπαντήσεις σὲ Δημοσιογραφικὰ Ἐρωτήματα τῆς δημοσιογράφου Μαρίας Παπουτσάκης (22-8-2000)

Συνέντευξη Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου στήν δημοσιογράφο Μαρία Παπουτσάκη (22-8-2000)

Μία ἀπό τίς συνεντεύξεις πού ἔδωσε ὁ Μητροπολίτης μας σέ δημοσιογράφους, λόγω τῆς ὑπεύθυνης θέσης του στόν χειρισμό τοῦ θέματος τῶν ταυτοτήτων, ἀναδημοσιεύει ἡ Ἐφημερίδα μας ἀπό τήν “Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία” τῆς 27ης Αὐγούστου 2000. Ἡ συνέντευξη δημοσιεύεται ἐδῶ ὁλόκληρη, χωρίς τίς περικοπές πού ἔγιναν –ἴσως λόγω ἐλλείψεως χώρου– ἀπό τήν ὡς ἄνω Ἐφημερίδα.

***

1. – Ἔχετε ἀσχοληθεῖ περισσότερο ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλον Ἀρχιερέα μέ τό θέμα τῶν ταυτοτήτων, μιά καί ἦταν δική σας ἡ εἰσήγηση καί στήν συνεδρίαση τῆς Ἱεραρχίας. Κατά τήν μελέτη καί τήν σύνταξή της, λάβατε ὑπ’ ὄψιν σᾶς τίς περί τοῦ ἀντιθέτου ἀπόψεις γιά τό θέμα τοῦ θρησκεύματος καί πῶς τό ἀντιμετωπίσατε;

– Κατ’ ἀρχήν πρέπει νά σᾶς πῶ ὅτι ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή ἐπί τῶν ταυτοτήτων, τῆς ὁποίας ἤμουν πρόεδρος, ἐργάσθηκε γιά ἐνάμιση περίπου χρόνο, πρίν ἀνακύψει τό πρόβλημα, μέ ὑπευθυνότητα, νηφαλιότητα καί ψυχραιμία. Δυστυχῶς δέν ἐκτιμήθηκε αὐτό ἀπό τήν πλευρά τῆς Κυβέρνησης. Αὐτή ἡ νηφαλιότητα καί ἡ ψυχραιμία φάνηκε στήν εἰσήγηση πού ἔκανα στήν Ἱεραρχία, ἡ ὁποία συγκλήθηκε τόν περασμένο Ἰούνιο. Βεβαίως, καί ἔλαβα ὑπ’ ὄψη μου καί τίς ἀντίθετες ἀπόψεις πού εἶχαν διατυπωθῆ. Ἀλλά οἱ ἀπόψεις πού κατεγράφησαν στήν εἰσήγησή μου δέν προσέχθηκαν ἀπό τά Μέσα Μαζικῆς Ἐνημέρωσης, πού πρόβαλαν ἄλλες ἀπόψεις. Γιά παράδειγμα θέλω νά σᾶς πῶ ὅτι στό τέλος τῆς εἰσήγησής μου ἔλεγα: “Ἡ ὅλη ἀντιμετώπιση τοῦ θέματος πρέπει νά γίνη μέ ψυχραιμία, νηφαλιότητα, ἤπιους τόνους, ἐπιχειρήματα νομικά καί θεολογικά, σεβασμό τῆς ἐλευθερίας τῶν ἄλλων καί ἀποφυγή κομματικοποιήσεως τοῦ προβλήματος αὐτού”. Ὅμως ἡ ἄρνηση τῆς Κυβερνήσεως νά κάνη διάλογο μέ ἐκπροσώπους τῆς Ἱεραρχίας στό θέμα αὐτό δημιούργησε ἄλλες συνθῆκες.

2. – Δέν φοβάστε τώρα ποῦ ὑλοποιεῖται τό ἐγχείρημα τῆς συλλογῆς ὑπογραφῶν τόν διχασμό τοῦ λαοῦ; Καί μάλιστα τῶν πιστῶν; Ἄλλοι ἀρχιερεῖς –ὑπενθυμίζω τόν Θεσσαλιώτιδος– ἔχουν ὑποστηρίξει ὅτι αὐτό, δηλ. ὁ διχασμός, εἶναι τό μεγαλύτερο πρόβλημα. Πῶς θά τό ἀποφύγετε; Ἔχετε ἀσφαλιστικές δικλεῖδες;

– Πράγματι ὁ διχασμός εἶναι ἀπευκταῖος καί κανείς δέν μπορεῖ νά τόν υἱοθετήση, τήν στιγμή κατά τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία δέν ἐνεργεῖ εὐσεβιστικά, παραταξιακά, ἀλλά ἀπό τήν φύση τῆς εἶναι ἕνας ἑνοποιητικός ὀργανισμός. Ὅμως, ἡ ἔκφραση μιᾶς ἀπόψεως καί ἡ συλλογή ὑπογραφῶν γιά τήν ἐνεργοποίηση τοῦ ἄρθρου 44 τοῦ Συντάγματος, καί μάλιστα ἡ “δημοψηφισματική πρωτοβουλία πολιτών” εἶναι δημοκρατικές διαδικασίες γιά τήν καλύτερη λειτουργία τῆς δημοκρατίας. Ἀλλοίμονο ἄν κάθε κείμενο πού ὑπογράφεται ἀπό μερικούς, πολλούς ἤ λίγους, πνευματικούς ἀνθρώπους, καλλιτέχνες, ἀκαδημαϊκούς, θεωρεῖται ὅτι λειτουργεῖ διχαστικά. Δέν μπορῶ νά δεχθῶ μιά τέτοια ἄποψη. Ἄλλωστε κατά τό ἄρθρο 5 τοῦ Συντάγματος κάθε πολίτης ἔχει τό δικαίωμα “νά συμμετέχη εἰς τήν κοινωνικήν, οἰκονομικήν καί πολιτικήν ζωήν τῆς Χώρας”. Ἅς ἐρευνηθῆ καί τό θέμα μήπως οἱ μονομερεῖς ἀποφάσεις ἦταν διχαστικές. Ἔπειτα, ἀρχή τῆς Δημοκρατίας εἶναι ὁ διάλογος καί ἡ λεγομένη κοινωνική συναίνεση.

3. – Δία μέσω τῶν μητροπόλεων εἴπατε ὅτι θά γίνει ἡ συλλογή. Ἔτσι τηρεῖται ἡ τάξη καί οἱ κανόνες. Ὡστόσο κάποιοι διακρίνουν ὅτι μετατοπίζονται οἱ εὐθύνες.
Ἐν τέλει πόση ἀξία, πρακτική, πιστεύετε ὅτι ἔχουν ἀκόμη καί ἑκατομμύρια ὑπογραφές; Πιστεύετε ὅτι αὐτό θά κάνει τήν Κυβέρνηση νά ἀλλάξει ἄποψη καί θέση;

– Ὅπως γνωρίζετε ἀπό τό ἐκκλησιαστικό ρεπορτάζ πού κάνετε ἐδῶ καί χρόνια, ὑπάρχει ἕνας διαρθρωμένος ἐκκλησιαστικός ὀργανισμός, τόν ὁποῖον δέν μποροῦμε νά παρακάμψουμε. Τήν ποιμαντική στίς Ἱερές Μητροπόλεις ἀσκεῖ ὁ Μητροπολίτης μέ τούς Κληρικούς του, αὐτός ἔχει τήν ὑπευθυνότητα ἀπό τούς Ἱερούς Κανόνας γιά τήν διαποίμανση τοῦ ποιμνίου κάθε Μητροπόλεως. Ἡ Ἱερά Σύνοδος δέν ἀσκεῖ ποιμαντική, ἀλλά εἶναι ἕνα συνοδικό καί διοικητικό ὄργανο. Ἑπομένως στό θέμα αὐτό δέν ὑπάρχει μετατόπιση εὐθυνῶν. Ὅσον ἀφορᾶ στό δεύτερο σκέλος τοῦ ἐρωτήματός σας μπορῶ νά ὑποστηρίξω ὅτι οὐσιαστικά ἐπιδιώκουμε νά δώσουμε τήν δυνατότητα νά ἐκφρασθῆ ἕνα τμῆμα τοῦ λαοῦ, πού ἔχει διαφορετική ἄποψη. Καί εὐτυχῶς πού ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀπεφάσισε κάτι τέτοιο, ὅπως ἐπίσης καί τίς λαοσυνάξεις, γιατί ἀνέλαβε ὑπεύθυνα τήν ὑπόθεση αὐτήν καί δέν ἄφησε νά γίνουν διάφορα ἔκτροπα, τά ὁποιά μέ ἄλλες συνθῆκες ἴσως γίνονταν. Ἔχετε σκεφθῆ καί αὐτήν τήν περίπτωση; Πάντως φρονῶ ὅτι ἡ συλλογή ὑπογραφῶν, λίγες ἤ πολλές, θά σηματοδοτήση σημαντικές ἐξελίξεις, βραχυπρόθεσμες καί μακροπρόθεσμες.

4. – Πιστεύετε πῶς ἡ διάρκεια τῶν ἑπτά μηνῶν δέν θά ἐπηρεάση τήν κοινή γνώμη ἀρνητικά; Πέραν τῶν προσδοκιῶν νά φθείρεται ἡ Κυβέρνηση, ἀντιμετωπίσατε τό ἐνδεχόμενο νά φθείρεται καί ἡ Ἐκκλησία σέ ἕναν ρόλο ποῦ δέν τῆς ἀνήκει;

– Ἔχω τήν ἐντύπωση, τουλάχιστον αὐτή εἶναι ἡ προσωπική μου ἄποψη, ὅτι δέν ἔπρεπε νά φθάσουν τά πράγματα ἐκεῖ πού ἔφθασαν. Εἴχαμε ἐπίσημες διαβεβαιώσεις, γραπτές καί προφορικές, ὅτι θά γινόταν διάλογος. Διάλογος ὅμως, γιά λόγους πού ὑποπτεύομαι καί ἐνδεχομένως ἄλλους, δέν ἔγινε. Μερικοί πιστοί Χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι σύμφωνα μέ τίς δημοσκοπήσεις ἀνέρχονται περίπου στό 60%, πού ἤθελαν τήν προαιρετική ἀναγραφή τοῦ θρησκεύματος, ἀκόμη καί μιά μεγάλη πολιτιστική ὁμάδα, αἰσθάνθηκε ὅτι “ἐκβιάσθηκε”, καί βέβαια ἡ “πολιτιστική παρενόχληση” δημιουργεῖ μεγάλη πικρία, σύμφωνα μέ μελέτη εἰδικῆς Καθηγήτριας. Τουλάχιστον ἐγώ προσωπικά καί ἄλλοι Ἀρχιερεῖς δέν ἐπιδιώκουμε νά φθαρῆ ἡ Κυβέρνηση, οὔτε βέβαια νά φθαρῆ ἡ Ἐκκλησία. Ἀλλά, δυστυχῶς, τό λέγω μέ εὐθύνη καί πίκρα, ὅτι ὄχι μόνον ἐμένα, ἀλλά καί ἄλλους Κληρικούς, δέν μᾶς βοήθησαν μερικά στελέχη τῆς Κυβέρνησης, μέ τίς μονομερεῖς ἐπιλογές πού ἔκαναν, γιά νά βοηθήσουμε πρός τήν καλύτερη ἐξέλιξη τῶν πραγμάτων. Ὑπάρχει ὅμως ἀκόμη καιρός, ἀρκεῖ νά ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού νά θέλουν νά ἀκούσουν.

5. – Καί τώρα μιά προσωπική ἐρώτηση; Εἶχε γραφεῖ ὅτι ἐσεῖς προσωπικά, πρόσκεισθε στόν Μητροπολίτη Θηβῶν Ἱερώνυμο. Ἡ δέ τωρινή στενή συνεργασία σας μέ τόν Ἀρχιεπίσκοπο ἔχει νά κάνη μέ προβλήματα ποῦ μπορεῖ νά ἀντιμετωπίζετε στήν Μητρόπολή σας; Τί ἀπαντᾶτε σ’ αὐτό;

– Εἶμαι Ἐπίσκοπός της Ἐκκλησίας καί ἀνήκω στόν Χριστό, δέχομαι τούς ἐκκλησιαστικούς θεσμούς, ἀποδέχομαι τό συνοδικό σύστημα τῆς Ἐκκλησίας. Δέν ἀνήκω σέ πρόσωπα καί ὀργανώσεις, οὔτε βέβαια καί ὁ Μητροπολίτης Θηβῶν κ. Ἱερώνυμος πού ἀναφέρατε, ἐπιδιώκει ἐξαρτήσεις καί ὁμαδοποιήσεις, καί τό ἀπέδειξε ἐμπράκτως. Μέσα στήν Ἐκκλησία δέν ὑπάρχουν “χωροδεσποτικές ἑξαρτήσεις”. Σέβομαι ὅλους τους Ἀρχιερεῖς, εἰδικῶς, ἀφοῦ τόν μνημονεύσατε, σέβομαι τόν Μητροπολίτη Θηβῶν κ. Ἱερώνυμο, πού τόν γνωρίζω ἀπό χρόνια καί τοῦ εἶμαι εὐγνώμων, ἐπίσης σέβομαι καί τόν Μητροπολίτη Ἰωαννίνων κ. Θεοκλητό, ὁ ὁποῖος μέ τιμᾶ μέ τήν ἐπικοινωνία πού ἔχω μαζί του καί τόν εὐγνωμονῶ γιά πολλά. Ἀλλά οὔτε ὁ πρῶτος οὔτε ὁ δεύτερος δεσμεύουν τήν ἐλευθερία τῶν ἄλλων καί φυσικά τήν δική μου. Εἶναι ὑπεύθυνοι ἐκκλησιαστικοί ἄνδρες καί τό ἐκτιμῶ αὐτό πάρα πολύ. Πιστεύω ἀπόλυτα ὅτι ἐπ’ οὐδενί λόγω μέσα στήν Ἐκκλησία πρέπει νά ὑπάρχη ἀντιπολίτευση καί συμπολίτευση. Ἔχουμε χρέος νά βοηθήσουμε τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Χριστόδουλο στό δύσκολο ἔργο του. Πάντως, ὡς Πρόεδρος τῶν διαφόρων Ἐπιτροπῶν, ἐξέφρασα τίς ἀπόψεις μου γιά διάφορες πλευρές τοῦ θέματος, ὅμως ἀπό ἐκεῖ καί πέρα σέβομαι τό συνοδικό σύστημα τῆς Ἐκκλησίας. Καί ἡ στάση μου αὐτή δέν ἔχει καμμία ἀπολύτως σχέση μέ τά κανονικά καί ἐκκλησιολογικά προβλήματα πού ἀντιμετωπίζω στήν Μητρόπολή μου, καί τά ὁποῖα ἀντιμετώπισαν ὅλοι οἱ προκάτοχοί μου Μητροπολίτες, ἐδῶ καί 30 περίπου χρόνια, καί τά ὁποῖα πρέπει νά λυθοῦν κατά τόν κανονικό τρόπο.

6. – Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας καί γιά τό δεύτερο θέμα τῶν θρησκευτικῶν, πού μόλις τά δύο τελευταῖα χρόνια εἶχαν μπεῖ στήν διαδικασία τῶν πανελληνίων ἐξετάσεων καί τώρα πιθανόν θά καταργηθοῦν ἀπό αὐτήν καί μόνο τήν διαδικασία;

– Γιά τό θέμα αὐτό ὑπάρχει εἰδική Ἐπιτροπή, ἡ ὁποία θά ἀποφασίση σχετικά καί θά ἐνεργήση ἀνάλογα. Ἐκεῖνο πού θέλω νά πῶ εἶναι ὅτι μέ προβλημάτισε ἡ αἰτιολογία, ὅτι τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν εἶναι βιωματικό καί ὄχι γνωσιολογικό μάθημα, πράγμα τό ὁποῖο δέν ἀποδέχομαι. Γιατί ποτέ ἕνα μάθημα δέν εἶναι βιωματικό, εἶναι μάθημα, καί ἡ πίστη κινεῖται σέ ἄλλο χῶρο. Μιά τέτοια ἀντίληψη θά ἔχει ἄλλες συνέπειες γιά τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, πού ἀπεύχομαι. Πάντως μέ χαρά τό λέω ὅτι ἐπισήμως μέ διαβεβαίωσαν ὅτι αὐτή ἡ αἰτιολογία δέν ἐκφράζει τόν Ὑπουργό Παιδείας καί Θρησκευμάτων κ. Πέτρο Εὐθυμίου, τόν ὁποῖον ἀπό χρόνια γνωρίζω καί ἐκτιμῶ.

Τελειώνοντας θέλω νά πῶ ὅτι σέ ὅλα τα ζητήματα ὑπάρχει τρόπος καί χρόνος διαλόγου, ἐκτός καί ἐάν ἡ σύγκρουση Πολιτείας καί Ἐκκλησίας ἐπιβάλλεται ἀπό τίς ἀρχές τῆς “Νέας Τάξης Πραγμάτων”.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

  • Προβολές: 3632