Γραπτὰ Κηρύγματα: Κυριακή 16 Ἰουλίου - Δ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος - Ἱερομάρτυς Ἀθηνογένης
Ἡ σημερινὴ Κυριακή, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἔχει καθιερωθῇ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μᾶς ὡς ἑορτὴ τῶν ἁγίων Πατέρων ποὺ συγκρότησαν τὴν Τετάρτη (Δ) Οἰκουμενικὴ Σύνοδο στὴν Χαλκηδόνα, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίση τὴν αἵρεση τοῦ μονοφυσιτισμοῦ.
Ὁ μονοφυσιτισμὸς ἦταν μιὰ αἵρεση ποὺ ὑποστήριζε ὅτι ὁ Χριστὸς ἀποτελέσθηκε μὲν ἀπὸ δύο φύσεις, τὴν θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη, ἀλλὰ μετὰ τὴν ἕνωση παραμένει μόνον ἡ θεία φύση, ἀφοῦ ἡ ἀνθρώπινη φύση ἀπορροφήθηκε ἀπὸ τὴν θεία. Αὐτὴ ἡ διδασκαλία ἀνατρέπει ὅλη τὴν θεολογία τῆς Θεανθρωπότητος τοῦ Χριστοῦ, ἀκόμη δὲ ἀνατρέπει καὶ τὸ μυστήριο τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Διότι ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει, κατὰ τὴν ἄποψή τους, στὸν Χριστὸ ἀνθρώπινη φύση, ἡ ὁποία, κατὰ τοὺς μονοφυσίτας ἀπορροφήθηκε ἀπὸ τὴν θεία φύση, τότε πὼς μποροῦμε νὰ κοινωνοῦμε τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ καὶ πὼς μποροῦμε νὰ ἑνωθοῦμε μαζὶ Τοῦ;
Οἱ Πατέρες ἀντιμετώπισαν αὐτὴν τὴν αἵρεση μὲ τὸν ὅρο ὅτι οἱ δύο φύσεις στὸν Χριστό, θεῖα καὶ ἀνθρώπινη, ἑνώθηκαν καὶ ἐνεργοῦν «ἀσυγχύτως, ἀτρέπτως, ἀδιαιρέτως, ἀχωρίστως», δηλαδὴ ὁ Χριστὸς ἀποτελέσθηκε ἀπὸ δύο φύσεις, ἀλλὰ καὶ ἐνεργεῖ διὰ τῶν δύο φύσεων. Αὐτὸ ἔχει μεγάλη σημασία γιὰ τὴν πνευματική μας ζωή, ἀλλὰ δὲν ὑπάρχει χρόνος γιὰ νὰ ἀναλυθῇ αὐτὴ ἡ θεολογικὴ ἀλήθεια καὶ ἡ συνέπειά της γιὰ τὴν ζωή μας.
Μαζί, ὅμως, μὲ τοὺς Πατέρας τῆς Τετάρτης (Δ ) Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἡ Ἐκκλησία μας σήμερα ἑορτάζει καὶ τὴν μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ἀθηνογένους, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε στὴν Σεβάστεια τῆς Καππαδοκίας, κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ, καὶ λόγῳ τῆς ἀρετῆς του καὶ τῆς ταπεινώσεώς του ἔγινε Ἐπίσκοπος Πηδαχθόης. Ὁ εἰδωλολάτρης ἄρχοντας τῆς περιοχῆς ἐκείνης, ὀνόματι Φιλομάρχος, συνέλαβε τὸν ἅγιο, μαζὶ μὲ τοὺς δέκα μαθητάς του, καὶ ὕστερα ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια τοὺς ἀποκεφάλισε. Μάλιστα, κατὰ τὸν Συναξαριστή, ὅταν ὁ ἅγιος πῆγε στὸ Μοναστήρι καὶ δὲν βρῆκε τοὺς μαθητάς του ποὺ εἶχαν συλληφθῇ πρὶν ἀπὸ αὐτόν, συνάντησε μία ἔλαφο, τὴν ὁποία εἶχαν ἀναθρέψει στὸ Μοναστήρι. Ὁ ἅγιος τὴν εὐλόγησε καὶ εὐχήθηκε νὰ μὴ θανατωθοῦν τὰ ἐλαφόπουλά της ἀπὸ τοὺς κυνηγούς, καθὼς ἐπίσης εὐχήθηκε κάθε χρόνο κατὰ τὴν μνήμη του νὰ φέρη στὸ Μοναστήρι ἕνα ἀπὸ τὰ ἐλαφόπουλα ποὺ θὰ γεννοῦσε. Καί, ὅπως γράφει τὸ Συναξάριο, κάθε χρόνο τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ ὅλοι ἔβλεπαν νὰ ἔρχεται ἡ ἔλαφος στὴν Ἐκκλησία, μετὰ τὴν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγγελίου, μαζὶ μὲ ἕνα ἐλαφόπουλο, τὸ ὁποῖο ἀφιέρωνε στὸν ἅγιο καὶ τὸ ὁποῖο ἔσφαζαν οἱ Χριστιανοὶ καὶ ἔτρωγαν «εἰς δόξαν καὶ τιμὴν τοῦ ἁγίου» Ἀθηνογένους.
Στὰ τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας ποὺ ψάλλονται αὐτὴν τὴν ἡμέρα παρουσιάζεται ὅλο τὸ πνευματικὸ περιεχόμενο τοῦ ἁγίου Ἀθηνογένους. Κυρίως δύο σημεῖα θὰ ὑπογραμμισθοῦν.
Τὸ πρῶτον ὅτι, κατὰ τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο, ὁ Ἀθηνογένης φόρεσε τὸ λαμπρὸ ἔνδυμα τῆς ἱερωσύνης, τὸ ὁποῖο κατέστησε ἱερώτερο καὶ λαμπρότερο, ἀφοῦ τὸ ἔβαψε μὲ τὸ αἷμα τοῦ μαρτυρίου. Ἔτσι, ἔγινε «θέσει θεούμενος» καὶ πρεσβεύει γιά μας. Εἶναι μεγάλη εὐλογία νὰ λάβη κανείς την χάρη τῆς ἱερωσύνης, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ ἱερωσύνη γίνεται λαμπρότερη μὲ τὸ μαρτύριο, εἴτε τῆς συνειδήσεως εἴτε τοῦ αἵματος. Ὅποιος δὲν ζῇ τὴν ἱερωσύνη ὡς μαρτύριο καὶ θυσία δὲν μπορεῖ νὰ καταλάβη τὴν ἀξία της.
Τὸ δεύτερο σημεῖο εἶναι ὅτι ὁ ἅγιος Ἀθηνογένης ἀναδείχθηκε «ἱερὸς καθηγητὴς» ποὺ παιδαγωγοῦσε τοὺς δέκα μαθητάς του μὲ ἀσκητικοὺς ἀγῶνες καὶ μεθόδους, καὶ δι’ αὐτῶν καθελοῦσε τὰ σκιρτήματα τῶν παθῶν καὶ ἔτσι ἐνέκρωσε τὸν ὄφι τὸν ἀρχέκακο, τὸν διάβολο, ὁ ὁποῖος δὲν εἶχε δύναμη ἐπάνω τους. Αὐτὸ δείχνει πὼς ἐργάζονται οἱ ἀληθινοὶ ποιμένες, ἀφοῦ διαπαιδαγωγοῦν τὰ πνευματικά τους παιδιὰ μὲ τὴν καθιερωμένη ἐκκλησιαστικὴ μέθοδο, μὲ πνευματικὲς ἀσκήσεις, γιὰ νὰ νικοῦν τὰ πάθη καὶ νὰ εἶναι ἕτοιμοι γιὰ τὸ μαρτύριο, ἂν χρειασθῇ. Ἡ Ἐκκλησία δὲν γνωρίζει ἄλλη ἀγωγή, πέρα ἀπὸ αὐτὴν ποὺ ἔζησαν καὶ δίδαξαν οἱ Προφῆτες, οἱ Ἀπόστολοι καὶ οἱ Πατέρες.
Πέρα ἀπὸ αὐτά, ὁ βίος τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ἀθηνογένους δείχνει καὶ τὸ πὼς ἡ ἁγιότητα ἔχει ἐπίδραση καὶ σὲ αὐτὴν τὴν φύση καὶ στὰ ἄλογα ζῶα, τὰ ὁποῖα ὑπακούουν σὲ αὐτούς, γιατί ἀναγνωρίζουν σὲ αὐτούς την Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ ἅγιος ἱερομάρτυς Ἀθηνογένης δείχνει το πὼς βιώνεται στὴν πράξη τὸ δόγμα τῆς Τετάρτης (Δ ) Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι τέλειος Θεὸς καὶ τέλειος ἄνθρωπος καὶ δι’ Αὐτοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γίνη κατὰ Χάριν θεός.
Ὁ Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἰερόθεος
- Προβολές: 2806