Ἀπό τήν ἐπίσκεψη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου στήν Ἀλεξανδρούπολη
Εἶχα τήν εὐλογία καί τήν τιμή νά συμμετάσχω στήν ὑποδοχή τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου στήν Ἀλεξανδρούπολη καί νά τόν ἀκουλουθήσω στήν τριήμερη περιοδεία του στήν ὁμώνυμη Μητρόπολη, συνοδεύοντας τόν Μητροπολίτη μας κ. Ἱερόθεο, τόν ὁποῖον εὐγενικῶς εἶχε προσκαλέσει ὁ οἰκεῖος Μητροπολίτης κ. Ἄνθιμος.
Ὁρισμένες ἀπό τίς πολλές ἐντυπώσεις, τίς πλέον ἔντονες, πού ἄφησε αὐτή ἡ ὑψηλή ἐπίσκεψη, θά ἤθελα νά καταγράψω στό μικρό αὐτό σημείωμα.
Κατ’ ἀρχάς νά μνημονεύσω τήν ἔξοχη φιλοξενία πού παρεῖχε στούς ἐπισκέπτες ὁ Μητροπολίτης Ἀλεξανδρουπόλεως. Μαζί μέ τούς συνεργάτες του καί κυρίως τόν Πρωτοσύγκελλό του Πανοσ. Ἀρχιμ. π. Ἄνθιμο, εἶχε ὀργανώσει “ἐπιστημονικά” τό πρόγραμμα τῆς ἐπίσκεψης καί τίς διάφορες ἐκδηλώσεις πού πραγματοποιήθηκαν. Ἡ ὀργάνωση καί τό πρόγραμμα ἦταν λελογισμένα (λελογισμένα, ὄχι ξεκούραστα, διότι ὁ Πατριάρχης δέν συνηθίζει νά ξεκουράζεται στίς περιοδεῖες του), χωρίς ὑπερβολές καί χωρίς ταραχή, πού συνήθως ἐπικρατεῖ σέ τέτοιες περιπτώσεις.
Πρέπει δέ νά ποῦμε ὅτι στήν ἀκριτική αὐτή Μητρόπολη λειτουργοῦν κοινωφελῆ ἱδρύματα, μερικά ἀπό τά ὁποῖα ἐπισκέφθηκε ὁ Πατριάρχης, ὅπου προσφέρονται ὑπηρεσίες ὑψηλοῦ ἐπιπέδου στούς πάσχοντας ἀδελφούς μας. Ἡ εἰκόνα πού ἀντικρύζει ὁ ἐπισκέπτης τοῦ ὑπερσύγχρονου Σταυρίδειου Ἱδρύματος Χρονίως Πασχόντων “ὁ ἅγιος Κυπριανός” τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, εἶναι τελείως διαφορετική ἀπό τήν εἰκόνα πού συνήθως ἀντικρύζει σέ ἄλλα νοσοκομεῖα ἤ ἱδρύματα τῆς χώρας μας. Τό Ἵδρυμα λειτουργεῖ μέ τά ὑψηλότερα εὐρωπαϊκά πρότυπα. Ἄν ἀναλογισθῆ κανείς ὅτι καί τό προσωπικό εἶναι ἄνθρωποι πιστοί καί ὅλα αὐτά γίνονται κάτω ἀπό τήν σκέπη τῆς Ἐκκλησίας, τότε καταλαβαίνει ὅτι οἱ πλέον τῶν ἑκατό περιθαλπόμενοι συνάνθρωποί μας δέχονται μία κατ’ ἄμφω διακονία καί περιποίηση, πού μπορεῖ νά ἀποβῆ σωτήρια καί γιά τήν ψυχή τους.
Ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης ἐπισκέφθηκε τήν Ἀλεξανδρούπολη, προσκαλεσμένος τῆς Πανελληνίας Ἑνώσεως Ἀστυνομικῶν, ἡ ὁποία διοργάνωσε διεθνές συνέδριο. Ἐπισκέφθηκε ἐπίσης τήν Σαμοθράκη, τό Λουτρό Τραϊανουπόλεως καί τίς Φέρες, καθώς καί ὁρισμένα Μοναστήρια καί Ἱδρύματα τῆς Μητροπόλεως.
Εἴχαμε τήν εὐλογία νά παρακολουθήσουμε τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο καί στίς ἐπίσημες στιγμές, ἀλλά καί σέ στιγμές καθημερινές. Στήν καθημερινή του ζωή, ἦταν ἕνας σεβάσμιος καί ἀνοιχτόκαρδος Ἱερέας, μέ καλογερικό σκουφάκι καί ἀεικίνητη ματιά. Ὅταν φοροῦσε τόν ἀρχιερατικό μανδύα ἤ τά ἀρχιερατικά ἄμφια –ὤ, τί ἔχει δημιουργήσει ἡ ὑφαντική καί ποικιλτική τέχνη γιά τόν Πατριάρχη μας!– ἦταν ὁ σύννους καί ἐπιβλητικός Οἰκουμενικός Πατριάρχης.
Ἀπό τίς πιό συγκινητικές στιγμές ἦταν, κατά τήν προσωπική μας ἄποψη, ἡ ὑποδοχή τοῦ Πατριάρχου στό Μοναστήρι τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Μάκρης. Πάντα στά Μοναστήρια ἐπικρατεῖ μιά διαφορετική ἀτμόσφαιρα πού σέ ὑποβάλλει. Τόν ὑποδέχθηκαν οἱ Ἱερεῖς στήν πύλη τῆς Μονῆς καί ἀφοῦ ἐνδύθηκε τόν Ἀρχιερατικό Μανδύα καί προσκύνησε τό Ἱερό Εὐαγγέλιο δεήθηκε στόν ἐλεήμονα Κύριο. Ἡ σύντομη ἀκολουθία - δέηση ἔγινε στόν πρῶτο ἦχο, κατά τίς καταβασίες τοῦ Πάσχα. Ὁ Πατριάρχης εἰσῆλθε στό Μοναστήρι εὐλογώντας τόν λαό, ὁ λαός ἀνταπέδιδε μέ ἄνθη καί δάκρυα, καί ὅλα αὐτά κάτω ἀπό τόν μελωδικό ἦχο τῶν σημάντρων καί τήν συγκλονιστική ψαλμωδία τῶν μοναζουσῶν: “ὁ ἄγγελος ἐβόα τή Κεχαριτωμένη”...
Τό πρόγραμμα περιελάμβανε ἐπίσκεψη καί στήν πανέμορφη Σαμοθράκη. Εἰσερχόμενος στό πλοῖο συνάντησε ἕνα νεαρό ζευγάρι Τούρκων μέ τό βρέφος τους. Τούς μίλησε ἐγκάρδια στά τουρκικά καί μέ μεγάλη ἁπλότητα πῆρε τό βρέφος στά χέρια του καί κρατώντας τό ἀγκαλιά κάθισε στό σαλόνι τοῦ πλοίου. Τό μικρό Τουρκόπουλο δέν ἔκλαψε καθόλου, μᾶλλον αἰσθανόταν ἄνετα στήν ἀγκαλιά τοῦ Πατριάρχη. Ὅταν μετά ἀπό ὥρα φώναξε τήν μητέρα του καί τό παρέδωσε, τό μωρό εἶχε ἀφήσει τα ...ἴχνη τοῦ βρεφικοῦ φιλήματος στό μάγουλο τοῦ Πατριάρχη, ὁ ὁποῖος μέ μεγάλη ἁπλότητα τά σκούπισε καί δέχθηκε ἀπό τήν μητέρα ἕνα σημείωμα μέ τήν σύστασή τους, προφανῶς, ὡς εὐχαριστία γιά τήν μεγάλη τιμή.
Ἡ ὑποδοχή στήν Σαμοθράκη ἦταν συγκινητική. Τό πλοῖο μέ τόν Πατριάρχη ἀκολουθοῦσαν ἄλλα πλοῖα τοῦ λιμενικοῦ, ἐνῶ τό ὑποδέχθηκαν μέ φωτοβολίδες τά ἁλιευτικά των νησιωτῶν. Στήν προβλήτα τῆς Καμαριώτισσας εἶχαν συγκεντρωθῆ οἱ Σαμοθρακιῶτες, ντυμένοι στά γιορτινά τους. Καί ὁ ὑψηλός ἐπισκέπτης φάνηκε στήν μπουκαπόρτα, καί μπροστά του φωτογράφοι καί δημοσιογράφοι καί ἀστυνομικοί καί λαός καί ἐπίσημοι καί Ἱερεῖς καί Ἀρχιερεῖς. Οἱ καμπάνες ἠχοῦσαν ἀσταμάτητα καί τά πλοῖα σφύριζαν δυνατά. Καί τά παιδιά, μέ τοπικές ἐνδυμασίες καί μέ τό καλάθι γεμάτο ἄνθη γιά νά ράνουν τόν Πατριάρχη, περίμεναν τόση ὥρα –ὥρα... αἰῶνες εἶχε νά φανῆ στό νησί τούς Οἰκουμενικός Πατριάρχης– στήν σειρά τους. Ὁ Πατριάρχης, ἀφοῦ δέχθηκε τά δῶρα καί τό καλωσόρισμα ἀπό τούς ἄρχοντες καί τόν λαό, καί ἔδωσε καί αὐτός τά πατριαρχικά του δῶρα καί τίς εὐχές, φεύγοντας χαιρέτησε τά παιδάκια, ἕνα ἕνα, καί τούς πρόσφερε εἰκονίτσες καί τά εὐλόγησε καί αὐτά καί τούς γονεῖς τους.
Καί ἀπό τό λιμάνι ἡ συνοδεία τοῦ Πατριάρχη ἀνηφόρησε πρός τήν Χώρα, τήν ὀρεινή αὐτή φωλιά, πού δεχόταν στά βράχια τῆς τούς Ρωμηούς στούς δύσκολους αἰῶνες τῆς πειρατίας καί τῆς Τουρκοκρατίας. Τήν ἀνηφορική διαδρομή μέχρι τό “Κυριακό” τῆς Χώρας, ὅπου φυλάσσονται τά ὀστᾶ τῶν Πέντε Σαμοθρακιωτῶν Νεομαρτύρων, μόνο πεζοπορώντας μπορεῖ κάποιος νά τήν κάνη. Καί ὁ Πατριάρχης δέν ἔχασε τήν εὐκαιρία νά μιλήση στούς χωρικούς, νά μπῆ στά σπίτια τους, νά εὐλογήση τά νοικοκυριά τους, νά ζητήση λίγο νερό ἀπό τό καφενεῖο τους, νά συναντήση –ὤ, τί μικρός κόσμος!– τήν γιαγιά πού φιλοξένησε τήν μητέρα του, ὅταν γιά λίγο καιρό ἔφυγε πρόσφυγας ἀπό τήν Ἴμβρο!
Καί μετά ἀπό αὐτές τίς τόσο ἀνθρώπινες στιγμές ἡ ὑποδοχή στό καθολικό του νησιοῦ:
Ἐκεῖ μπροστά λοιπόν στήν ἐκκλησιά τῆς Παναγίας συναντήθηκαν δύο γίγαντες: ἡ κοινοτική ρωμαίϊκη παράδοση καί ὁ Ρωμηός Πατριάρχης, ὄχι γιά νά συγκρουσθοῦν, ἀλλά γιά νά ὑποδεχθῆ ὁ ἕνας τόν ἄλλον, γιά νά δυναμώση ὁ ἕνας τόν ἄλλον. Νέοι καί νέες στό καλντερίμι μέ τίς παραδοσιακές φορεσιές, χρώματα ζεστά καί ἰσορροπημένα, πορφυρά χαλιά, δάφνες, ἄνθη, θυμιάματα, καμπάνες, παπαδάκια, Ἱερεῖς, λαός, μορφές ἁγίων, λείψανα μαρτύρων, τέμπλα παλαιά καί ψαλμωδίες ἀκόμη παλαιότερες καί ὅμως τόσο ὑποβλητικές. Καί ὅλα αὐτά ζωντάνευαν ἀκόμη καί τίς ἄψυχες πλήν ἁγιασμένες πέτρες τῆς Ἐκκλησιᾶς πρός ὑποδοχή τοῦ Πατριάρχη τῶν Ρωμηῶν...
Ἴδιο σχεδόν σκηνικό καί τό βράδυ τῆς ἴδιας ἡμέρας στό Λουτρό Τραϊανουπόλεως, ὅπου ἕνα μεγάλο πλῆθος κόσμου, μέ ρίζες ἀπό τίς πολύκλαυστες πατρίδες τοῦ Πόντου καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης, φορεῖς ἐπίσης μεγάλων παραδόσεων, ὑποδέχθηκαν τόν Πατριάρχη στήν πλατεία τοῦ χωριοῦ καί τόν συνόδεψαν μέχρι τόν πανηγυρίζοντα Ἱερό Ναό τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης, θεμελιωτῶν τῆς Ρωμηοσύνης, ὅπου τελέσθηκε Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός, μεγαλοπρεπής συνάμα καί κατανυκτικός.
Πῶς, ἄραγε, ἕνας ἄνθρωπος μπορεῖ νά σηκώση αὐτό τό βάρος τῆς παραδόσεως, αὐτούς τούς αἰῶνες μυστηρίων, προσευχῶν, θυσιῶν, ψαλμωδιῶν, τέχνης, κοινοτικῆς ζωῆς, ποῦ κρύβει μιά Ρωμαίϊκη Ἐκκλησιά, ὅπως ἡ Ἐκκλησιά τῆς Κοιμήσεως Θεοτόκου; Καί ἀκόμη: πῶς μπορεῖ νά σηκώση στούς ὤμους τοῦ τό βάρος τῆς ἱστορίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου τῆς Νέας Ρώμης; Καί πῶς εἶναι δυνατόν μέ αὐτό τό βάρος νά μπορῆ νά προχωρᾶ καί νά ἡγεῖται τῆς Ὀρθοδοξίας; Φαίνεται ὅμως πῶς αὐτό τό βάρος δέν κουράζει τόν Παναγιώτατο, ἀλλά τόν δυναμώνει, καί ἡ εὐθύνη αὐτήν δέν τόν καταβάλλει, ἀλλά τόν ἐμπνέει.
Ὅταν ὁ ἐκπρόσωπος τῶν ἀστυνομικῶν ἀποχαιρετοῦσε τόν Πατριάρχη, εἶπε μεταξύ ἄλλων: “Τώρα φεύγετε καί μᾶς ἀφήνετε μόνους”. Μιά φράση πού μοῦ φάνηκε ὑπερβολική, καί μάλιστα μέσα στήν γυαλιστερή ἀτμόσφαιρα τοῦ ἀσφυκτικά γεμάτου σαλονιοῦ τοῦ Ξενοδοχείου. Πλήν ὅμως ἦταν ἀληθής. Γιατί ἄν κάθε χωρισμός δημιουργεῖ αἴσθημα κενοῦ, πολύ περισσότερο αὐτό συμβαίνει μέ τόν ἀποχωρισμό τοῦ ἀνθρώπου πού ἐνσαρκώνει, γιά μᾶς τούς Ἕλληνες Ὀρθοδόξους, τόν χωρισμό: τοῦ Πατριάρχου τῶν Ρωμηῶν, πού ζεῖ στήν Βασιλεύουσα.
Ἀρχιμ. Κ.Ε.Γ.
- Προβολές: 3074