Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὴν μετατροπή της Ἀγιὰς Σοφιὰς σὲ Τζαμί

Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐκφράζει τὴν ἀπογοήτευσή Της, τὴν ἔντονη διαμαρτυρία Της καὶ τὸν προβληματισμό Της γιὰ τὴν μετατροπὴ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τῶν Ὀρθοδόξων στὴν Κωνσταντινούπολη σὲ μουσουλμανικὸ Τέμενος (Τζαμὶ) καὶ σὲ τόπο προσευχῆς τῆς ἰσλαμικῆς θρησκείας. Μὲ τὴν μετατροπὴ αὐτὴ μεταβάλλεται τὸ Μνημεῖο αὐτὸ ἀπὸ χῶρο πολιτισμοῦ σὲ σημεῖο διχασμοῦ καὶ διασπάσεως.

Ὅπως ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἔγκαιρα, διὰ τοῦ ἀπὸ 12ης Ἰουνίου 2020 Ἀνακοινωθέντος Της, εἶχε ἐπισημάνει «ὁ Ναὸς τῆς Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Σοφίας θεμελιώθηκε ἀπὸ τὸν Χριστιανὸ Αὐτοκράτορα Ἰουστινιανό, ἐγκαινιάσθηκε τὴν 27η Δεκεμβρίου τοῦ 537 μ.X. καὶ προορίσθηκε ὡς χῶρος ἐκκλησιαστικῆς λατρείας, ἀφιερωμένος στὴν Σοφία τοῦ Θεοῦ, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό.

Πρόκειται γιὰ ἀριστούργημα ἀρχιτεκτονικῆς μεγαλοφυίας καὶ εἶναι παγκοσμίως διάσημος ὡς ἕνα κατ’ ἐξοχὴν μνημεῖο τοῦ Χριστιανικοῦ Πολιτισμοῦ. Ἡ ἀξία του παραμένει οἰκουμενική, ἐπειδὴ ὁ Χριστιανισμὸς ἔχει ὑπερεθνικὴ καὶ οἰκουμενικὴ ἀκτινοβολία. Καμία μοντέρνα ἡ μεταμοντέρνα ἀντίληψη «πολυπολιτισμικότητας» δὲν δημιούργησε τὸ μνημεῖο, διὰ τοῦ ὁποίου ἐκφράζεται μὲ ἀνεπανάληπτο τρόπο ἡ χριστιανικὴ ἀντίληψη περὶ τοῦ ὑπερτάτου Καλοῦ καὶ Κάλλους. Φρονοῦμε ὅτι ἡ ἀνατροπὴ τῆς πολιτισμικὰ οὐδέτερης χρήσεως τοῦ μνημείου ὡς μουσείου, ἡ ὁποία μὲ σύνεση καθιερώθηκε ὑπὸ τῆς Τουρκικῆς Δημοκρατίας τὸ 1934, ἐπιχειρεῖ νὰ μετατρέψει ἕνα χῶρο πολιτισμοῦ σὲ λάφυρο καὶ σύμβολο κατακτήσεως».

Ἡ ἐργαλειοποίηση ἑνὸς δημιουργήματος τοῦ εὐρύτερου Εὐρωπαϊκοῦ Πολιτισμοῦ, τὸ ὁποῖο ὑπῆρξε σύμβολο ἑνότητος καὶ εἰρηνικῆς συνυπάρξεως, σὲ τόπο μεμονωμένης λειτουργικότητος μιᾶς Θρησκείας καὶ μάλιστα μὲ σκοποὺς μικροπολιτικῆς σκοπιμότητος καὶ ἐσωτερικῶν ἐπιδιώξεων, ἀποτελεῖ ἔμπρακτη φανέρωση πολιτισμικοῦ ἐλλείμματος ἐκ μέρους τῆς ἡγεσίας τῆς γείτονος Χώρας καὶ συνιστᾶ σαφῆ ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὶς πανευρωπαϊκὲς ἀρχὲς τῆς εἰρήνης, τῆς καταλλαγῆς καὶ τοῦ σεβασμοῦ στὴν ἑτερότητα.

Ὁ σεβασμὸς στὸν χαρακτῆρα καὶ στὰ διδάγματα ποὺ διαμηνύει ἀνὰ τοὺς αἰῶνες τὸ Χριστιανικὸ αὐτὸ Μνημεῖο ἐπιβάλλει τὴν ἀφύπνιση καὶ τὴν ἐγρήγορση ὁλόκληρου τοῦ πνευματικοῦ κόσμου, τῶν Χριστιανικῶν Ὁμολογιῶν καὶ λοιπῶν Ἐκκλησιῶν, τῶν Κυβερνήσεων καὶ τῶν Διεθνῶν Ὀργανισμῶν ποὺ ὑπερασπίζονται τὴν εἰρήνη, τὴν συνύπαρξη καὶ τὴν συνεργασία μεταξὺ τῶν Λαῶν, τῶν Πολιτισμῶν καὶ τῶν Θρησκειῶν μὲ σκοπὸ νὰ ἀνακληθεῖ μιὰ τοιούτου εἴδους μετατροπή. Πρὸς τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος προβαίνει ἄμεσα σὲ διεθνεῖς ἐκκλήσεις καὶ διαβήματα, ζητῶντας τὴν ἀποκατάσταση τοῦ Μνημείου καὶ τὴν ἀπόδοσή του στὴν ὀρθὴ χρήση του.

Ἐκ τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος