Skip to main content

Κύριο ἄρθρο: Ἄννα Συνοδινοῦ, μεγάλη ἠθοποιός καί ἁπλή Χριστιανή

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

(Δημοσιεύθηκε στήν ἱστοσελίδα orthodoxia.info)

Ἄννα Συνοδινοῦ, μεγάλη ἠθοποιός καί ἁπλή ΧριστιανήὍταν ὑπηρετοῦσα στήν Ἀθήνα ὡς Ἱεροκήρυξ καί Διευθυντής Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς, δοκίμασα πολλές ἐκπλήξεις. Προηγουμένως ὑπηρετοῦσα σέ μιά ἐπαρχιακή Μητρόπολη, στήν Ἔδεσσα, καί ἡ μετακίνησή μου στήν Ἀθήνα μοῦ ἔδωσε ἄλλες δυνατότητες. Ἐπικοινωνοῦσα μέ πολύ κόσμο, λειτουργοῦσα καί ὁμιλοῦσα στούς κεντρικούς Ναούς τῶν Ἀθηνῶν καί ἐκπροσωποῦσα τόν τότε Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κυρό Σεραφείμ σέ διάφορες ἐκδηλώσεις, κυρίως στήν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, τά Πανεπιστήμια, σέ Συνέδρια κλπ. ὅπου καί ἀπηύθυνα χαιρετισμούς καί μετέφερα τίς εὐχές του.

Σέ κάποιες τέτοιες ἐκδηλώσεις συνάντησα τήν Ἄννα Συνοδινοῦ, πού τότε διέπρεπε ὡς ἠθοποιός καί ἦταν βουλευτής καί ὑφυπουργός τῆς Κυβερνήσεως. Τήν ἔβλεπα στούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς νά ἐκκλησιάζεται, κυρίως τήν συναντοῦσα στίς ἀγρυπνίες σέ διάφορους Ναούς. Διέκρινα τήν πίστη της καί τήν σοβαρότητά της. Δέν ἦταν φιλακόλουθη ἀπό ψηφοθηρικούς λόγους, ἀλλά ἀπό μιά ἀγάπη της στόν Θεό καί τήν Ἐκκλησία.

Κάποτε σέ μιά τέτοια συνάντηση μέ παρεκάλεσε νά εἶμαι ὁ Πνευματικός της. Εἶχε Πνευματικό καθοδηγητή ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, ἀλλά μέ ὑπόδειξή του ἔπρεπε νά ΄ἔχη Πνευματικό Πατέρα καί στήν Ἀθήνα, νά ἔχη μαζί του ἐπικοινωνία καί νά τόν συμβουλεύεται γιά διάφορα θέματα. Μοῦ ζήτησε νά τήν ἐπισκεφθῶ στό σπίτι της καί νά συζητήσουμε τό θέμα αὐτό.

Πράγματι, τήν ὁρισμένη ἡμέρα καί ὥρα πῆγα στό σπίτι της, στήν ὁδό Ἀντήνορος, μέ ἕναν ἰδιαίτερο ἐνδοιασμό, γιατί ἦταν ἕνα ἴνδαλμα γιά πολλούς. Τήν θυμᾶμαι νά παίζη σέ πρωταγωνιστικό ρόλο σέ ἀρχαῖες τραγωδίες στό ἀρχαῖο θέατρο τῆς Δωδώνης μέ τό ὑψηλό ἀνάστημά της, τό ὡραῖο πρόσωπό της καί τήν καθαρή ἄρθρωση καί τήν βροντερή φωνή της, καί τώρα πού πήγαινα στό σπίτι της νά συζητήσουμε πνευματικά θέματα αἰσθανόμουν ἕνα δέος.

Μέ ὑποδέχθηκε μέ μιά ἀρχοντιά, ἦταν πράγματι μιά ἀρχόντισσα Ἀθηναία. Διεπίστωσα τήν τρυφερή σχέση της μέ τόν σύζυγό γης, Γιῶργο Μαρινάκη. Εἶδα ἕνα ἁπλό καί συγχρόνως ἀρχοντικό σπίτι, μέ φωτογραφίες, μικρές καί μεγάλες ἀπό διάφορες παραστάσεις της, ἔπιπλα προσεγμένα. Καί σέ μιά σημαντική γωνιά τοῦ καθιστικοῦ, ὅπου περνοῦσε πολλές ὧρες τήν ἡμέρα, διαβάζοντας καί συζητώντας μέ τούς ἀνθρώπους, ὑπῆρχαν πολλές βυζαντινές εἰκόνες καί ἕνα καντήλι τό ὁποῖο πάντοτε ἦταν ἀναμμένο.

Μοῦ ἀνακοίνωσε τήν ἐπιθυμία της νά μέ κάνη Πνευματικό Πατέρα, μέ παρεκάλεσε νά ἀναλάβω αὐτό τό ἔργο καί περίμενε τήν ἀπάντησή μου μέ μιά ἁπλότητα. Ὅταν τῆς ἀπάντησα ὅτι θά προσπαθήσω νά βοηθήσω ὅσο μπορῶ, ἐκείνη σάν μικρό παιδί χάρηκε καί χειροκρότησε! Περίμενε τήν ἀπόφασή μου μέ χαρά.

Ἔκτοτε τήν ἐπισκεπτόμουν συχνά στό σπίτι της, ἰδιαιτέρως πρίν τίς μεγάλες ἑορτές, γιά νά ἑτοιμασθῆ γιά τόν ἑορτασμό τους. Μέ ἁπλότητα, ταπείνωση καί σεβασμό μοῦ ἔλεγε ὅλα τά θέματα πού τήν ἀπασχολοῦσαν καί στό τέλος γονάτιζε γιά τήν συγχωρητική εὐχή.

Ἔπειτα, συζητούσαμε διάφορα θέματα, μοῦ ἐκμυστηρευόταν καί τίς ἀπόψεις της γιά ἠθοποιούς πού διέπρεπαν τήν ἐποχή ἐκείνη, γιά πολιτικούς, γιά τήν ἐπικοινωνία της μέ τόν Πρωθυπουργό καί μετέπειτα Πρόεδρο τῆς Δημοκρατίας Κωνσταντῖνο Καραμανλῆ καί γιά τό πῶς ἀνέλαβε Ὑφυπουργός στήν Κυβέρνησή του.

Ἦταν κυριολεκτικά ἀρχόντισσα. Ὅλοι οἱ τρόποι συμπεριφορᾶς της φανέρωναν ἕνα ἦθος τῆς παλαιᾶς Ἀθήνας. Ἐπάνω της εἶχε κάτι τό κοσμοπολίτικο καί συγχρόνως κάτι ἐκκλησιαστικό, ἐπηρεασμένο ἀπό τήν ἐσωτερική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν κριτική γιά ἄστοχες συμπεριφορές ἄλλων, ἀλλά συγχρόνως ἦταν καί πολύ τρυφερή. Ἔβλεπα τήν τρυφερότητά της, ἰδιαιτέρως ὅταν κατά τήν διάρκεια τῶν συζητήσεών μας τῆς τηλεφωνοῦσαν διάφορα συγγενικά καί φιλικά της πρόσωπα. Ὁμιλοῦσε ὡραῖα, ἀρχοντικά, τρυφερά, καλωσυνάτα. Δέν ἐκφραζόταν ἐκείνη τήν ὥρα ὡς ἠθοποιός, ἀλλά ὡς μάνα, ὡς Χριστιανή, μέ τό ὡραῖο ὕφος της καί τό γέλιο της.

Μιά μέρα μετά ἀπό τήν παραίτησή της ἀπό τό Ἑλληνικό Κοινοβούλιο τήν ἐπισκέφθηκα στό σπίτι της, μετά ἀπό δική της πρόσκληση. Ἐνῶ οἱ ἐφημερίδες ἔλεγαν πολλά, ἐκείνη ἦταν ἤρεμη, σοβαρή, νηφάλια, προβληματισμένη, ἀλλά καί αἰσιόδοξη. Ἦταν σωστά τοποθετημένη ἀπέναντι στήν πολιτική, ἡ ὁποία δυστυχῶς, πολλές φορές ἀπό ἐπίθετο γίνεται οὐσιαστικό καί ταυτίζεται μέ τό κόμμα. Καταλάβαινα ὅτι ἡ παραίτησή της, ὄχι μόνο ἀπό τό Κοινοβούλιο, ἀλλά καί ἀπό το κόμμα της, ἦταν μιά ὥριμη πράξη, ἀποτέλεσμα πολλῆς σκέψης καί ἔντονου προβληματισμοῦ. Δέν μποροῦσε αὐτή ἡ προσωπικότητα, ἀνοικτή καί συγκροτημένη, νά κλείνεται σέ μικρά καί ἀνήλια δωμάτια.

Ἄννα Συνοδινοῦ, μεγάλη ἠθοποιός καί ἁπλή Χριστιανή

Κάποτε (1994) πέρασε μιά δύσκολη ἀσθένεια, ἔκανε ἐγχείρηση, βρέθηκε στά πρόθυρα τοῦ θανάτου, ἀλλά ξεπέρασε γρήγορα τό πρόβλημα. Ὅταν ἐπέστρεψε στό σπίτι της, τήν ἐπισκέφθηκα γιά νά τῆς εὐχηθῶ κατάλληλα. Ὁ σύζυγός της Γιῶργος Μαρινάκης ἦταν ἀφόρητα λυπημένος, γιατί ἄν πέθαινε αὐτή πρώτη, δέν θά μποροῦσε νά ζήση χωρίς τήν Ἄννα. Ἐκείνη τόν παρηγοροῦσε μέ μιά ἀρρενωπότητα καί συγχρόνως καλωσύνη. Συζήτησα μαζί της γιά πολύ ὥρα. Αἰσθάνθηκα πολύ μεγάλο δέος, ὅταν τήν εἶδα νά στρέφεται στήν γωνιά μέ τίς εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καί τῶν ἁγίων καί νά λέη μέ ἐκπληκτική πίστη: «Δέν φοβήθηκα οὔτε φοβᾶμαι τόν θάνατο. Ἄλλωστε μετά τόν θάνατο ζοῦμε μέ τούς ἁγίους. Γιατί ἡ ζωή πού ζοῦμε ἐδῶ στήν γῆ νά εἶναι καλύτερη ἀπό τήν ζωή τῶν ἁγίων στόν οὐρανό;». Ἔμεινα ἔκπληκτος.

Διεπίστωσα τήν ἀγάπη της στήν Ἑλλάδα, ἀφοῦ, παρά τό ὅτι ἔπρεπε νά ἐπισπεύση τήν ἐγχείριση, ἐκείνη μέ φρικτούς πόνους ἔκανε πρόβες καί ἔπαιζε σέ θεατρικές παραστάσεις γιά τήν Κύπρο. Διέκρινα ὅμως καί τήν μεγάλη της πίστη στόν Θεό καί τούς ἁγίους. Ἔβλεπα ὅτι ὑπερέβαινε τόν θάνατο. Ἡ σκέψη ὅτι θά ζῆ μέ τούς ἁγίους αἰώνια, ἡ πεποίθησή της ὅτι ἡ «θριαμβεύουσα Ἐκκλησία» εἶναι ἀπείρως ἀνώτερη καί καλύτερη ἀπό τήν διαμονή μας ἐδῶ στήν γῆ, ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετώπιζε ὅλους τούς γύρω της ἐκείνη τήν δύσκολη ἐποχή, ὅλα ἦταν ἐκπληκτικά. Δέν μπορῶ νά γράψω περισσότερα. Ἐκεῖνο πού μπορῶ νά ὑπογραμμίσω εἶναι ὅτι τήν ἄκουγα νά διηγῆται καί νά ἐκφράζεται, τήν ἔβλεπα νά κινῆται καί νά ἐνθουσιάζεται καί διακατεχόμουν ἀπό ἀμηχανία, ἀλλά συγχρόνως καί θαυμασμό.

Σέ μιά συνέντευξή της, ἀναφερόμενη στήν περιπέτεια τῆς ὑγείας της, εἶπε: «Ὁ καρκίνος εἶναι μιά θανατηφόρα ἀσθένεια πού ἴσως τήν προλάβεις μέ ἔγκαιρη διάγνωση, τόν κατάλληλο ἐπιστήμονα καί πάντα μέ τήν βοήθεια τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ». Στήν συνέχεια ἀνέφερε: «Διάβασα πολύ, ἡσύχασα μιλώντας μέ ἐλάχιστους φίλους. Δέν σκέφθηκα τόν θάνατο καί δέν ἔπαθα πανικό ... πολύ ἀργότερα πληροφορήθηκα ὅτι ὁμάδες γνωστῶν καί ἀγνώστων φίλων μου ἔκαναν ὁλονυκτίες στίς Ἐκκλησίες καί προσεύχονταν ὑπέρ ὑγείας μου. Τούς εὐγνωμονῶ. Ἡ κοινωνία μοῦ ἔστελνε ἐνέργεια ... Κι ἐγώ κάθε Σάββατο, πηγαίνω ἄρτο στήν Ἐκκλησία, μέ προσευχή ὑπέρ ἀναπαύσεως τῶν ψυχῶν τῶν κεκοιμημένων συναδέλφων μου... Καί πηγαίνω οἶνο ὑπέρ ὑγείας πολλῶν. Δόξα τῷ Θεῷ. Ζῶ, λοιπόν, θεία χάριτι, δίχως νά τό ἐπιλέξω. Ἡ Παράδοση καί ἡ πρόοδος μέ κρατοῦν στήν ζωή». Στήν ἴδια συνέντευξη εἶπε ἕναν θαυμάσιο λόγο, ἀπόσταγμα τῆς ὅλης προσωπικότητάς της. «Ζῶ ὡς λαϊκό ἄτομο μέ ἀριστοκρατικό τρόπο».

Πολλές φορές μέ ξεναγοῦσε στό σπίτι της καί μοῦ ἔδειχνε τίς φωτογραφίες της, τά διάφορα ἀντικείμενα ἀπό τίς παραστάσεις τῶν ἀρχαίων τραγωδιῶν, τά ροῦχα πού φοροῦσε στίς παραστάσεις, πού τά εἶχε στό σπίτι της ὡς ἀνάμνηση, καί μοῦ διηγόταν διάφορες ἱστορίες ἀπό τήν Μαρίκα Κοτοπούλη, τήν Παξινοῦ, τόν Μινωτή κ.ἄ. Ἔκοψε καί μοῦ ἔδωσε ἕνα τέτοιο μικρό ὕφασμα ἀπό τήν παράστασή της στήν Ἐκάβη.

Ἦταν μιά ἀριστοκράτισσα στούς τρόπους, ἀλλά ταυτόχρονα καί μιά γυναίκα τοῦ λαοῦ, ὅπως τήν περιγράφει ὁ Παπαδιαμάντης. Τό διαπίστωσα ὅταν συζητοῦσα μαζί της διάφορα θέματα, ἀπό ἀρχαία παιδεία καί θεολογία μέχρι τήν καθημερινότητα. Τό καταλάβαινα ὅταν κάποιες παραμονές Μεγάλη Ἑβδομάδος μοῦ ἔδειξε στήν πράξη πῶς μπορεῖ νά βάψη κανείς πασχαλιάτικα αὐγά, χωρίς χρῶμα, ἀλλά μέ διάφορα ἔγχρωμα πανιά, ὅπως τό μαντήλι τῆς Ἐκάβης. Τύλιγε τά αὐγά μέ διάφορα χρωματιστά πανιά, λέγοντας «βάζουμε λίγο Ἐκάβη, λίγο Ἀντιγόνη...». Ἔπειτα τά ἔβαζε σέ ζεστό νερό καί τό χρῶμα πού ἔβγαινε ἀπό τά πολύχρωμα πανιά ἔκαναν ἐκπληκτικά σχήματα καί ἐκείνη χαιρόταν σάν μικρό παιδί.

Ἡ τηλεφωνική μας ἐπικοινωνία ἦταν συχνή καί συζητούσαμε γιά πολλά θέματα. Χαιρόταν γιά τίς ἀναλύσεις θεολογικῶν θεμάτων πού ἔκανα καί ἐκείνη κάτι εὕρισκε νά πῆ ἀπό τίς ἀρχαῖες τραγωδίες.

Ὅταν ἐξελέγην Μητροπολίτης στήν Ναύπακτο ἐκείνη χάρηκε πολύ, ἔδειξε ποικιλοτρόπως τήν ἀγάπη της, μοῦ ἔστελνε ἐπιστολές καί εὐχές μέ τά μεγάλα γράμματά της καί τόν αὐθόρμητο λόγο, μοῦ χάρισε τό βιβλίο της «Αἶνος στούς ἀξίους», μέ εἰδική ἀφιέρωση. Κάποτε ἦλθε στήν Ναύπακτο στήν ὀνομαστική μου ἑορτή, ἀλλά καί ἄλλες φορές γιά νά παίξη θεατρικά ἔργα, καί πάντοτε μοῦ μιλοῦσε μέ σεβασμό.

Ἡ Ἄννα Συνοδινοῦ ἦταν μιά μεγάλη ἠθοποιός πού ἤξερε νά ζωντανεύη πρόσωπα τοῦ παρελθόντος, καί νά χρησιμοποιῆ τήν γλώσσα μέ τήν μουσικότητά της καί πολλές φορές μοῦ ἔκανε ἐπίδειξη αὐτῆς τῆς γνώσεως. Ἦταν ἕνας ὡραῖος ἄνθρωπος, μέ θαυμαστή καλωσύνη, μιά Χριστιανή μέ πίστη ἁπλῆς γυναίκας τοῦ λαοῦ, μιά γυναίκα μέ ἰσχυρή θέληση, δημιουργικότητα, ἀλλά καί αὐθεντικότητα.

Ζοῦσε μέ ἀριστοκρατικό τρόπο, ἤξερε νά ἀνάβη τό καντήλι καί τό θυμιατήρι, νά κάνη πρόσφορο, νά προσεύχεται γιά τόν ἀνθρώπινο πόνο, νά μιλᾶ ὧρες στό τηλέφωνο τρυφερά μέ τούς πονεμένους ἀνθρώπους, σκορπίζοντας αἰσιοδοξία καί χαρά, καί νά φλέγεται ἀπό τήν Παράδοση τοῦ τόπου μας, κυρίως ὅμως ἀπό τήν ζωή τῶν ἁγίων.

Ἡ ψυχή της πέταξε στόν δημιουργό της καί ξέφυγε ἀπό τόν κόσμο τῆς ὑποκρισίας καί τοῦ θεάτρου μέ τήν γενικότερη ἔννοια, τοῦ ψεύδους καί τῆς σκληρότητας πού δέν τά ἤθελε, καί θά συναντήση μιά ἄλλη κοινωνία, τήν κοινωνία τῶν ἁγίων πού δέν ὑποκρίνεται καί εἶναι σίγουρα καλύτερη ἀπό τήν ἐπίγεια κοινωνία τῶν ἀνθρώπων.

 

ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ

  • Προβολές: 4726