Γεγονότα καὶ Σχόλια: Χαρά καί ἀγάπη γιά τούς ἁγίους - Ποιμαντικός λαϊκισμός

Χαρά καί ἀγάπη γιά τούς ἁγίους

Ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία δημιουργεῖ ἁγίους. Ἡ ὀρθότητα τῶν δογμάτων της ἀποδεικνύεται ἀπό τήν δυνατότητά της νά ὁδηγῆ τά μέλη της ἀπό τό κατ’ εἰκόνα στό καθ’ ὁμοίωση, δηλαδή νά τά θεραπεύη, νά τά ἀπαλλάσση ἀπό τήν φιλαυτία, ἀπό τήν ἐγωκεντρική ἰδιοτελῆ ἀγάπη. Κατά τόν π. Ἰ. Ρωμανίδη, στήν πατερική παράδοση ἅγιος εἶναι ὁ θεραπευμένος ἄνθρωπος, αὐτός δηλαδή «πού ἔχει περάσει ἀπό τήν κάθαρση, ἔφθασε στόν φωτισμό καί ἀπό τόν φωτισμό ἔχει περάσει στήν θέωση»( Ἐμπειρική Δογματική, τ. Α΄, σ.264).

Κατά τόν π. Ἰ. Ρωμανίδη μάλιστα «τό δόγμα εἶναι ἕνα φάρμακο θεραπευτικό» (ἐνθ. ἀν. σ.134). Ἀπαλλάσσει τόν νοῦ μας ἀπό λανθασμένες ἀπόψεις γιά τόν Θεό, τόν κόσμο καί τόν ἄνθρωπο καί μᾶς ἀνοίγει τόν δρόμο γιά τόν Θεό.

Ἡ ὕπαρξη, λοιπόν, τῶν ἁγίων εἶναι ἀπόδειξη τῆς ἀληθινότητας, τῆς ἀποστολικότητας καί τῆς πατερικότητας μιᾶς Ἐκκλησίας.

Οἱ ἅγιοι ὡς κατοικητήρια τοῦ Θεοῦ, κατά τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ «…πρὸς αὐτὸν ἐλευσόμεθα καὶ μονὴν παρ' αὐτῷ ποιήσομεν»(Ἰωάν. 14, 23) εἶναι καθοδηγητές μας στήν ἐν Χριστῷ ζωή, καί ἡ ποιότητα τῆς σχέσης μας μαζί τους εἶναι κριτήριο τῆς σχέσης μας μέ τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του.

Γι’ αὐτό ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό βιβλίο του «Ἀόρατος πόλεμος» μᾶς προτρέπει νά μελετοῦμε τούς ἁγίους καί νά προσευχόμαστε σ’ αὐτούς. Γιά νά θερμαίνουμε μάλιστα τήν διάθεσή μας γιά προσφυγή στήν πρεσβεία τους, μᾶς λέει νά σκεφτόμαστε ὅτι μᾶς ἀγαποῦν καί ἐπιθυμοῦν ὄχι μόνο τήν ἐπί γῆς σωτηρία καί τελειότητά μας, «ἀλλά καί τήν εἰς οὐρανούς δόξα μας». Μᾶς προτρέπει μάλιστα γράφοντας: «Συλλογίζου καμίαν φοράν καί τάς πολλάς καί ἐξαιρέτους χάριτας, ὁποῦ ἔλαβαν ἀπό τόν Θεόν αὐτοί οἱ τοῦ οὐρανοῦ Ἅγιοι· διεγείροντας καί ἀνάπτοντας εἰς τόν ἑαυτόν σου μίαν ζωντανήν διάθεσιν ἀγάπης καί χαρᾶς εἰς αὐτούς· διατί εἶναι πεπλουτισμένοι μέ τόσα ὑπερφυσικά χαρίσματα».

Ὁ ἅγιος Νικόδημος θέλει νά ἀνάβουμε στήν ψυχή μας ἀγάπη καί χαρά γιά τούς ἁγίους, ὡς προσάναμμα προσευχῆς καί ὄχι νά βυθιζόμαστε σέ μεταφυσικούς φόβους καί ἀδιέξοδα ψυχολογικά ἄλγη.

Ποιμαντικός λαϊκισμός

Πρέπει νά ποῦμε ὅμως ὅτι τά «τόσα ὑπερφυσικά χαρίσματα» μέ τά ὁποῖα «εἶναι πεπλουτισμένοι» οἱ ἅγιοι δημιουργοῦν σέ ὁρισμένους, μεταπατερικῆς κατευθύνσεως σύγχρονους θεολόγους, πρόβλημα. Δέν βολεύουν στόν λαϊκισμό τῆς ἰδιόρρυθμης ποιμαντικῆς θεολογίας τους. Θεωροῦν τίς ὑπερφυσικές καταστάσεις κατασκευάσματα τῶν συναξαριστῶν. «Ἀναπαύονται» πιό πολύ σέ  αὐτούς πού περιγράφονται μέ τίς ἀδυναμίες τους. Δέν ἀντέχουν τήν δόξα τους. Θέλουν νά προσέχουν τίς ἁμαρτίες τους καί ὄχι τό πῶς (μέ τήν μετάνοιά τους) τούς μεταμόρφωσε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Κάποιος κληρικός μάλιστα, γέροντας στήν ἡλικία, συνεχίζει, παρά τίς ὑποδείξεις ἀπό πολλούς, νά χαρακτηρίζη τίς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἐμπειρίες ἑνός συγχρόνου μέ ὁσιακή κοίμηση γέροντα ὡς «δαιμονοφαντάσματα». Ἀπό προκατάληψη καί αἱρετική θεολογική ὑποδομή δέν ἀντέχει τά «τόσα ὑπερφυσικά χαρίσματα» μέ τά ὁποῖα «εἶναι πεπλουτισμένοι» ἅγιοι ἄνθρωποι καί τοῦ καιροῦ μας.

Ὅμως ἡ σχέση μας μέ τούς Ἁγίους καί ἡ ἱκανότητά μας νά «διακρίνουμε τά πνεύματα» (εἴτε μόνοι μας, εἴτε ὑπακούοντας στούς πεπειραμένους) εἶναι πού μᾶς καθιστοῦν Ὀρθόδοξους Χριστιανούς καί μᾶς προφυλλάσσουν ἀπό τήν βλασφημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, δηλαδή ἀπό τό νά ἀποδώσουμε τίς ἐνέργειές Του στόν Βεελζεβούλ.

π.Θ.Α.Β.