«Καθήκοντα Νεωκόρων» τῆς Ἐνορίας Νεοχωρίου

Δημοσιεύουμε κατωτέρω τὸ κείμενο ποὺ συνέταξε τὸ 1933 ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Ἐπιτροπὴ τῆς Ἐνορίας Νεοχωρίου Ναυπακτίας, καθορίζοντας τὰ καθήκοντα καὶ τὶς ὑποχρεώσεις τῶν νεωκόρων τοῦ Ναοῦ. Τὸ κείμενο βρίσκεται στὸ ἀρχεῖο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καὶ μᾶς τὸ ὑπενθύμισε ὁ κ. Κωνσταντῖνος Μάντης. Ὡς παλαιὸ κείμενο, ἔχει ἐνδιαφέρον, διότι φανερώνει τὶς συνθῆκες τῆς ἐποχῆς, στὸ συγκεκριμένο αὐτὸ θέμα τῆς ὑπηρεσίας τῶν νεωκόρων. Τὸ ὑπογράφουν ὁ Ἱερέας Χρῆστος Μέρμηγκας, ὁ ὁποῖος ἦταν Ἀρχιμανδρίτης καὶ Πνευματικὸς καὶ εἶχε μονάσει ἕνα διάστημα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Προυσσοῦ, καὶ μέλη τῆς ἐπιτριπὴς ἀπὸ τὰ ὁποῖα διακρίνονται τὰ ὀνόματα Ἀθ. Πλάκας καὶ Γ. Γιάνναρης.

«Ἐν Νεοχωρίῳ τῇ 1η Ὀκτωβρίου 1933.

Οἱ νεωκόροι οἱ ἑκάστοτε ἐν τῷ ἱερῷ Ναῷ "Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου" διοριζόμενοι ἐπὶ μηνιαία ἀντιμισθία τῶν 50 δραχμῶν ἕκαστος, καὶ προσλαμβανόμενοι ἐκ τῶν μαθητῶν τοῦ σχολείου καὶ κατὰ προτίμησιν ἐξ ἀπόρων οἰκογενειῶν δύο τὸν ἀριθμὸν ἀναλαμβάνουσιν τὰς κάτωθι ὑποχρεώσεις.

1) Ὀφείλουσι νὰ ὑπακούωσι εἰς τὰ μέλη τῆς ἑκάστοτε Ἐνοριακῆς Ἐπιτροπείας καὶ δὴ εἰς τὸν ἱερέα, ὅστις διευθύνει καὶ ἐπιβλέπει αὐτούς.

2) Ὑποχρεοῦνται καθ' ἕκαστον Σάββατον καὶ τὴν παραμονὴν πάσης ἑορτῆς νὰ σκουπίζουν τὸν Ἱερὸν Ναόν, νὰ ξεσκονίζουν τὰς ἁγίας εἰκόνας τόσον τῶν προσκυνηταρίων ὅσον καὶ τοῦ Ἱεροῦ Τέμπλου, θὰ ἀνάβουν τὰ κανδήλια, καὶ θὰ ἐπιλαμβάνωνται τὴν κατασκευὴν κηρίων καὶ λαμπάδων τῆς μιᾶς δραχμῆς.

3) Κατὰ τὸν ἑσπερινὸν καὶ τὴν πρωΐαν ἑκάστης Κυριακῆς καὶ πάσης ἄλλης ἑορτῆς καὶ μόλις ὁ πρῶτος κώδων τοῦ Ναοῦ κτυπήση, ὑποχρεοῦνται νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὴν ἐκκλησίαν καθὼς ἐπίσης καὶ καθ' ἥν περίστασιν θὰ γίνεται κηδεία.

4) Ὑποχρεοῦνται νὰ ὑποβοηθῶσιν τόσον τὸν ἱερέα ὅσον καὶ τοὺς ἐπιτρόπους εἰς τὰ καθήκοντά των, τὸν μὲν πρῶτον εἰς τὸ διάβασμα, ψάλλειν καὶ τὴν ἐξυπηρέτησιν ἐν γένει ἐντὸς τοῦ ἱεροῦ, τοὺς δὲ δευτέρους εἰς τὴν ἐπίβλεψιν τοῦ παγκαρίου κατὰ τὰς πρωϊνὰς ὥρας καὶ τὴν διανομὴν κηρίων τῶν μνημοσύνων (ὑπὸ τοῦ μεγαλυτέρου κατὰ τὴν ἡλικίαν νεωκόρου) καθ' ἥν στιγμὴν λέγεται τὸ χερουβικὸν ἀκολουθῶν τὸν ἐπίτροπον, ὅστις βγάζει τὸν δίσκον.

5) Ὑποχρεοῦνται ὀσάκις γίνεται λειτουργία εἰς τὰ ἐξωκκλήσια νὰ μεταβαίνωσιν εἰς αὐτὰ τὴν προηγουμένην ἡμέραν πρὸ τῆς θείας λειτουργίας διὰ νὰ ἐπιλαμβάνωνται τῆς καθαριότητος αὐτῶν καὶ πάσης ἄλλης ὑπηρεσίας τὴν ὁποίαν ἤθελεν ὁρίσει ὁ ἐφημέριος.

6) Κατὰ τὰς ἡμέρας τῶν Χριστουγέννων, τοῦ Πάσχα, τῆς πανηγύρεως τῆς Παναγίας καὶ ὁπότε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης περιοδεύει ἐνταῦθα, ὑποχρεοῦνται εἰς τὸ γενικὸν καθάρισμα τῆς ἐκκλησίας ἤτοι εἰς τὸ σφογκάρισμα δι' ἀφθόνου ὕδατος ὁλοκλήρου τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ, ξεσκόνισμα αὐτοῦ ἀπὸ ἀράχνες, πλύσιμο κανδηλίων καὶ θυμιατῶν, καθάρισμα στασιδίων καὶ ἐμανουαλίων, πλύσιμο ἱερῶν ἀμφίων καὶ λοιπῶν σενδονίων τῆς Ἁγίας Τραπέζης καὶ σιδέρωμα αὐτῶν, ὑποβοηθούμενοι εἰς τ' ἀνωτέρω καὶ ὑπὸ ἄλλων μελῶν τῆς οἰκογενείας των.

7) Μετὰ τὸ τέλος πάσης λειτουργίας ὑποχρεοῦνται νὰ παραμένουν τελευταῖοι, διὰ νὰ κλείωσι τὰς θύρας καὶ τὰ παράθυρα τοῦ Ι. Ναοῦ, νὰ σβύνωσι τὰ κηρία καὶ συνάγωσιν αὐτά, καὶ νὰ κλείωσι καὶ τὰ βιβλία τῶν ἀναλογίων.

8) Ὁ εἷς ἐκ τῶν νεωκόρων ὑποχρεοῦται νὰ ἐξυπηρετῇ τὸν ἱερέα, ὀσάκις οὗτος ἔχει τεσσαρακονταλείτουργον, νὰ παρακολουθῇ αὐτὸν εἰς τὰ ὑψώματα καὶ εἰς πᾶσαν ἄλλην ἱεροτελεστίαν τελουμένην εἰς οἶκον πληρωνόμενος ἰδιαιτέρως διὰ ταῦτα ὑπὸ τοῦ ἐφημερίου.

9) Ὑποχρεοῦνται ἐπίσης εἰς τὴν ἐκτέλεσιν πάσης ἄλλης ἐργασίας, τὴν ὁποίαν ἤθελεν ὁρίσει ὁ ἱερεὺς σχέσιν ἔχουσαν μὲ τὸν Ἱερὸν Ναόν.

10) Ἐκτὸς τῶν ὑποχρεώσεών των αὐτῶν οἱ νεωκόροι πρέπει νὰ γνωρίζωσιν ὅτι ὑπηρετῶσιν τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ καὶ ὡς ἐκ τούτου ὀφείλουσι νὰ μὴ θεωρῶσι τὴν ὑπηρεσίαν καὶ τὸ καθῆκον των ὡς ἀγγαρείαν, ἀλλὰ ὡς τὸ ἱερώτερον τῶν καθηκόντων τῶν ἐξυπηρετοῦντες Αὐτὸν τὸν Θεόν.

Ἡ Ἐνοριακὴ Ἐπιτροπεία».