Ἀπὸ τὸ Ἁγιολόγιο τοῦ μηνὸς: Καλλιπάρθενος Μάρτυς Γλυκερία 13 Μαΐου

Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Παπαβαρνάβα

Ἡ ἁγία Γλυκερία γεννήθηκε στὴν Τραϊανούπολη τὸν 2ο αἰῶνα μ. Χ., δηλαδὴ τὴν περίοδο τῶν διωγμῶν ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας. Συνελήφθη καὶ διατάχθηκε νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ θυσιάση στὰ εἴδωλα. Ὁμολόγησε μὲ θάρρος τὴν πίστη της καὶ στὴν συνέχεια προσευχήθηκε θερμὰ καὶ ἀμέσως γκρεμίσθηκε τὸ εἴδωλο τοῦ Δία. Οἱ εἰδωλολάτρες ποὺ ἦσαν παρόντες τὴν λιθοβόλησαν μὲ μανία, ἀλλὰ κατὰ θεία οἰκονομία καμμία πέτρα δὲν τὴν ἄγγιξε. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τὸ νὰ ἀρνηθοῦν τὰ εἴδωλα καὶ νὰ πιστέψουν στὸν Χριστὸ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς παρόντες, οἱ ὁποῖοι ἦσαν καλοπροαίρετοι.

Ἡ ἁγία Γλυκερία μετὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ βασανίσθηκε σκληρὰ μὲ πολλοὺς καὶ ἀπάνθρωπους τρόπους καὶ στὴν συνέχεια ρίχθηκε ὡς βορὰ σὲ ἄγριο θηρίο, τὸ ὁποῖο τὴν δάγκωσε, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τελειώση τὸν ἐπίγειο βίο της μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες. Τὸ ἱερὸ λείψανό της, ποὺ ἀνέδιδε οὐράνια εὐωδία, ἐνταφιάσθηκε ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς στὴν Ἡράκλεια. Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία της μᾶς δίνουν τὴν ἀφορμὴ νὰ τονίσουμε τὰ ἀκόλουθα:

Ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος, στὸ Ἀπολυτίκιο ποὺ συνέθεσε γιὰ τὴν ἁγία Γλυκερία, λέγει μεταξὺ τῶν ἄλλων καὶ τὰ ἑξῆς: «Τὴν καλλιπάρθενον, Χριστοῦ τιμήσωμεν, τὴν ἀριστεύσασαν πόνοις ἀθλήσεως, καὶ ἀσθενεία τῆς σαρκός, τὸν ὄφιν καταβαλοῦσαν». Δηλαδή, ἡ ἁγία Γλυκερία ἀρίστευσε στοὺς πόνους τῆς ἀθλήσεως καὶ παρ’ ὅλο ποὺ ἦταν ἀσθενὴς ὡς πρὸς τὴν σάρκα, δηλαδὴ δὲν εἶχε μεγάλη σωματικὴ δύναμη, ἐν τούτοις ἐνίκησε τὸν ὄφι, δηλαδὴ τὸν διάβολο. Πράγματι, οἱ πόνοι τοὺς ὁποίους ὑπέμεινε ἡ ἁγία ἐξ αἰτίας τῶν σκληρῶν καὶ ἀπάνθρωπων βασανιστηρίων στὰ ὁποῖα ὑπεβλήθη ἦσαν πολλοὶ καὶ θὰ ἦταν ἀδύνατο νὰ τοὺς ὑπομείνη, παρ’ ὅλο τὸ ψυχικό της σθένος, χωρίς την Χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ τὴν δυνάμωνε καὶ τὴν παρηγοροῦσε.

Ὁ πόνος στὴν ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦσε πάντοτε καὶ θὰ ἐξακολουθῇ νὰ ἀποτελῇ ἕνα μεγάλο πρόβλημα, ἀφοῦ θεωρεῖται σχεδὸν ἀπὸ ὅλους ὡς ἕνας ἀνεπιθύμητος ἐπισκέπτης, παρὰ τὸ ὅτι προξενεῖ πολλὰ καλὰ ὅταν ἀντιμετωπίζεται σὲ κάθε περίπτωση μὲ τὸν πρέποντα τρόπο. Ὁ πόνος εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου στὴν ἁμαρτία. Οἱ πρωτόπλαστοι στὸν Παράδεισο δὲν αἰσθάνονταν πόνο, ἀλλὰ πνευματικὴ ἀγαλλίαση, ποὺ ἦταν ἀποτέλεσμα τῆς κοινωνίας τους μὲ τὸν Ἅγιο Τριαδικὸ Θεό. Μετὰ τὴν παρακοὴ καὶ τὴν ἔξοδό τους ἀπὸ τὸν Παράδεισο, φόρεσαν τοὺς δερμάτινους χιτῶνες, δηλαδὴ μπῆκε στὴν ζωή τους ἡ φθορὰ καὶ ὁ θάνατος, ποὺ προξενοῦν πόνο καὶ θλίψη.

Δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει πονέσει στὴν ζωή του. Ὅλοι μας γευθήκαμε καὶ γευόμαστε τὸν πόνο, ἄλλος λιγότερο καὶ ἄλλος περισσότερο, ὅσο ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς ἀνάλογα μὲ τὴν δύναμη τοῦ καθενός. Γιὰ νὰ ἀντιμετωπισθῇ σωστὰ ὁ πόνος, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἰατρικὴ φροντίδα στὴν περίπτωση τῶν σωματικῶν ἀσθενειῶν, χρειάζεται νὰ διαθέτη κανεὶς πνευματικὰ ἀντισώματα καὶ νὰ γνωρίζη νὰ κάνη χρήση τῶν σωτήριων φαρμάκων, τὰ ὁποῖα εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στὴν πρόνοια καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ Ἁγίου Τριαδικοῦ Θεοῦ, ἡ ὑπομονὴ καὶ ἡ προσευχή, ποὺ σταλάζουν στὴν καρδιὰ εἰρήνη, ἐλπίδα, παρηγοριὰ καὶ πνευματικὴ ἀνδρεῖα. Διαφορετικὰ ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος τῆς ἀπελπισίας, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν κατάθλιψη καὶ τὴν αὐτοκαταστροφή.

Ὁ σωματικὸς πόνος εἶναι εὐεργετικὸς καὶ ἀπὸ τὴν ἄποψη ὅτι βοηθᾶ στὴν ἄμεση ἀντιμετώπιση τῆς ἀσθένειας. Στὴν περίπτωση ποὺ κάποια σωματικὴ ἀσθένεια δὲν προκαλεῖ πόνο, ἀφοῦ ὑπάρχουν καὶ τέτοιου εἴδους ἀσθένειες, τότε ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος, ὅταν διαγνωσθῇ ἡ ἀσθένεια νὰ εἶναι ἀργὰ καὶ ἡ θεραπεία νὰ καθίσταται ἀπὸ δύσκολη ἕως ἀκατόρθωτη. Ἑπομένως, ὁ πόνος ἀποτελεῖ μεγάλη εὐεργεσία καὶ εὐλογία καὶ ἀπὸ τὴν ἄποψη αὐτή, ἀφοῦ δίνει τὴν δυνατότητα τῆς ἔγκαιρης διάγωσης, οὕτως ὥστε νὰ εἶναι αὐξημένες οἱ πιθανότητες θεραπείας.

Ὁ ψυχικὸς πόνος, ὁ ὁποῖος συνδέεται ἄμεσα μὲ τὸν σωματικό, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος εἶναι ψυχοσωματικὴ ὕπαρξη, δὲν μπορεῖ νὰ ἀντιμετωπισθῇ κατὰ τρόπον ἀποτελεσματικὸ χωρὶς τὴν ἐξ ὕψους δύναμη καὶ παρηγορία, ὅσο ἰσχυρὸ χαρακτῆρα καὶ νὰ διαθέτη κανείς, ἀφοῦ σὲ κάποιες περιπτώσεις εἶναι κυριολεκτικὰ ἀφόρητος. Γι’ αὐτὸ καὶ ὅποιος ἔχει μάθει στὴν ζωή του νὰ ὑπακούη στὶς Θεῖες ἐντολὲς καὶ νὰ προσεύχεται αὐτὸς ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ ἀντλῇ παρηγοριά, ὑπομονὴ καὶ δύναμη ἀπὸ τὴν πηγὴ τῆς παρηγοριᾶς, τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς δυνάμεως, ποὺ εἶναι ὁ Χριστός, ἀλλὰ καὶ ἡ Παναγία Μητέρα Του, καθὼς καὶ οἱ φίλοι Του, οἱ Ἅγιοι. Στὴν ἀντίθετη περίπτωση ὁδηγεῖται σὲ τραγικὰ ἀποτελέσματα, ὅπως εἶναι ὁ νευρικὸς κλονισμός, ἡ κατάθλιψη, ἀκόμη καὶ ἡ αὐτοκτονία. Καὶ δυστυχῶς ὑπάρχουν πολλὰ τέτοια παραδείγματα, μὲ τραγικὲς συνέπειες γιὰ τὸ οἰκογενειακό, ἀλλὰ καὶ τὸ κοινωνικὸ περιβάλλον.

Ὁ πόνος ὅσο ἀνεπιθύμητος καὶ ἂν εἶναι πρέπει νὰ παραδεχθοῦμε ὅτι στὴν πορεία τῆς ζωῆς μας ἀποδεικνύεται ὁ μεγαλύτερος εὐεργέτης μας, ἐπειδὴ ὅταν ἀντιμετωπίζεται σωστὰ προξενεῖ πολλὰ καλά. Μεταξὺ τῶν ἄλλων ψήνει καὶ ὡριμάζει τὸν ἄνθρωπο καὶ τὸν καθιστᾶ χρήσιμο γιὰ τὸν ἑαυτό του, τὴν οἰκογένειά του, καθὼς καὶ γιὰ ὁλόκληρη τὴν κοινωνία. Ὅπως τὸ ψωμὶ εἶναι χρήσιμο ὅταν εἶναι ψημένο, διαφορετικὰ παραμένει ζυμάρι τὸ ὁποῖο μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου καθίσταται ἄχρηστο, ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος ποὺ ψήνεται μέσα στὸ καμίνι τοῦ πόνου γίνεται «Θεῶ ἡδύτατος ἄρτος», ἀλλὰ καὶ καθαρίζεται ἀπὸ τὰ πάθη, ὅπως καθαρίζεται τὸ χρυσάφι μέσα στὸ χωνευτήρι. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀκτινοβολεῖ την Χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατοικεῖ μέσα στὴν καρδιά του, μὲ τὸ λόγο του καὶ κυρίως μὲ τὸ παράδειγμά του.

Στὴν ζωή μας δὲν πρέπει νὰ ἀναζητοῦμε τὸν πόνο, ὅταν ὅμως ἔρχεται νὰ τὸν δεχόμαστε μὲ ἀνδρεία καὶ ὑπομονή, εὐχαριστῶντας καὶ δοξολογῶντας τὸν Θεὸ γιὰ τὴν πρόνοια, τὴν ἀγάπη καὶ τὶς πολλὲς καὶ μεγάλες εὐεργεσίες Του καὶ τότε ὁ πόνος γίνεται ἑκούσιος καὶ λογίζεται ὡς μαρτύριο.

Μακάρι νὰ ἀξιωθοῦμε, μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς πρεσβεῖες τῆς ἁγίας Γλυκερίας, νὰ ἀριστεύσουμε «πόνοις ἀθλήσεως». Ἐπειδή, διὰ τῶν πόνων ἡ καρδιὰ μαλακώνει καὶ βαθμηδὸν καθαίρεται, ὁ νοῦς φωτίζεται καὶ πτεροῦται καὶ «πρὸς τὰ ὑπὲρ φύσιν ὑπερφυῶς ὑπερφέρεται».