Κύριο θέμα: Τριήμερες λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις - Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος στὴν Ναύπακτο

«Καὶ χθὲς πορευθήκαμε μέσα στὴν πόλη καὶ θαύμασα, καὶ ἐπιτρέψτε μου νὰ σᾶς συγχαρῶ, τὴν εὐλάβεια τῶν ἀνθρώπων, ὅπου κι ἂν βρισκόντουσαν καὶ αὐτοὶ ποὺ ἦταν στὸν Ναὸ καὶ αὐτοὶ ποὺ ἦταν στὸν πρόναο καὶ στὸ προαύλιο, ἀλλὰ καὶ οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὰ μαγαζιὰ ποὺ σηκώθηκαν, γιατί ἔνοιωσαν ὅτι περνάει ὁ Ἅγιος καὶ ἔχουμε ἀνάγκη τὸν Ἅγιο καὶ πάλι στὴν ζωή μας...».

Μὲ αὐτὰ τὰ λόγια ἀναφέρθηκε γιὰ τὴν λιτανεία τοῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, κατὰ τὸν λόγο του πρὸς τοὺς πιστούς της Ναυπάκτου, ὁ Σέβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος καὶ Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος, ποὺ μαζὶ μὲ τὸν Σέβ. Μητροπολίτη Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως κ. Ἰερεμία ἀνταποκρίθηκαν στὴν πρόσκληση τοῦ Σέβ. Μητροπολίτου μᾶς κ. Ἱεροθέου καὶ λάμπρυναν μὲ τὴν παρουσία τους τὶς τριήμερες ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις πρὸς τιμὴν τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου στὴν Ναύπακτο.

Ὁ ἅγιος Πολύκαρπος εἶναι ὁ προστάτης ἅγιος ὅλης της Ναυπακτίας, ἀφοῦ τὸ λείψανο τῆς δεξιᾶς χειρός του θησαυρίζεται στὴν ἱστορικὴ Ἱερὰ Μονὴ Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμπελακιωτίσσης - Ἅγιος Πολύκαρπος, στὴν ὀρεινὴ Ναυπακτία. Ἐκεῖ μεταφέρθηκε ἀπὸ τὴν Σμύρνη λίγα χρόνια μετὰ τὴν Ἅλωση τῆς Πόλης καὶ ἀποτελεῖ ἕναν ἀπὸ τοὺς δύο πολύτιμους πνευματικοὺς θησαυροὺς τοῦ Μοναστηριοῦ• ὁ ἄλλος εἶναι ἡ θαυματουργὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας της Ἀμπελακιώτισσας.

Ἀπὸ τὸ Μοναστήρι μεταφέρεται τὸ τίμιο λείψανο στὴν Ναύπακτο μία φορὰ κάθε χρόνο πρὸς ἁγιασμό της. Οἱ λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις διαρκοῦν ἕνα τριήμερο, καὶ τὰ τελευταῖα χρόνια ἔχει ὁρισθῇ ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολή μας ὡς περίοδος ἑορτασμοῦ τὸ τριήμερο τῆς Κυριακῆς τῶν Μυροφόρων (Σάββατο ἕως Δευτέρα).

Τὸ Σάββατο 2 Μαΐου τὸ ἀπόγευμα ἔγινε ὑποδοχὴ τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν τοῦ Ἱεροῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου. Τὸν τίμιο λείψανο μετέφερε ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς, Ἄρχιμ. π. Πολύκαρπος, καὶ τὸ ὑποδέχθηκαν, ὅπως προαναφέρθηκε, οἱ Σέβ. Μητροπολῖτες Δημητριάδος κ. Ἰγνάτιος, Γόρτυνος κ. Ἰερεμίας καὶ ὁ οἰκεῖος Ἱεράρχης κ. Ἰερόθεος, μαζὶ μὲ τοὺς Ἱερεῖς, τοὺς Ἱεροψάλτες καὶ πλῆθος κόσμου μὲ ἐπί κεφαλῆς τὶς Ἀρχὲς τῆς πόλεως.

Ἀκολούθησε μέγας Ἀρχιερατικὸς Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἰερεμίου. Ὁ Σέβ. Μητροπολίτης μας προσφώνησε τὸν Σεβασμιώτατο κ. Ἰερεμία ὡς ναυπάκτιο καὶ ὡς καταξιωμένο ἐκκλησιαστικὸ ἄνδρα ποὺ διακονεῖ τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ δύο ὑψηλὲς θέσεις, τοῦ Μητροπολίτου καὶ τοῦ Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου. Ὁ κ. Ἰερεμίας μίλησε μὲ ζέση καὶ ζῆλο γιὰ τὸν ἅγιο Πολύκαρπο, ἀναλύοντας τρία χωρία, ἕνα ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου στὸν ἅγιο Πολύκαρπο, ἕνα ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου στοὺς Φιλιππησίους καὶ ἕνα ἀπὸ τὸ μαρτυρολόγιο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Βεβαίως, ἔκανε ἀναφορὰ καὶ στὰ ἱερὰ βιώματα τῆς παιδικῆς του ἡλικίας στὴν Ναύπακτο, ὅταν ὑποδεχόταν τὸ τίμιο λείψανο καὶ τὸ συνόδευε σὲ σπίτια ἀσθενῶν. Εἶναι χαρακτηριστικὰ τὰ ὅσα εἶπε ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἰερεμίας γιὰ τὶς ἀναμνήσεις τοῦ ἀπὸ τὴν Ναύπακτο καὶ τὴν κάθοδο τοῦ λειψάνου στὴν πόλη:

«...Ἂν καὶ τὰ πράγματα μᾶς ἠνάγκασαν νὰ ἐγκαταλείψουμε τὴν φιλτάτη πατρίδα, ὅμως καρδιακά, ψυχικά, εἶμαι Ναυπάκτιος καὶ δὲν περνᾶ μέρα νὰ μὴ θυμηθῶ την Ναύπακτο. Ἑπομένως, θεωρῶ τὸν ἑαυτό μου πρόβατο τῆς ποίμνης τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἱεροθέου. Ὑπ’ αὐτὴν τὴν ἔννοια λέγω τὸν θεωρῶ καὶ δικό μου Ποιμενάρχη.

Τὸν ἅγιο Πολύκαρπο τὸν ὁποῖον ἔχουμε ἐνώπιόν μας, ἀδελφοί μου Χριστιανοί, γιατί σὰν τὸν Προφήτη Ἐλισσαῖο, ὅταν κρατοῦσε τὴν μηλωτὴ τοῦ διδασκάλου τοῦ προφήτου Ἠλία ἔνιωθε ὅτι ἔχει τὸν ἴδιο τὸ διδάσκαλό του στὴν ἀγκαλιά του, ἔτσι κι ἐμεῖς, ὅταν περιπτυσσόμεθα καὶ ἀσπαζόμεθα τὰ λείψανα τῶν ἁγίων, νιώθουμε τὴν παρουσία τῶν ἴδιων τῶν ἁγίων. Ὡραῖα λέγει κάπου ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: Τὰ μοιράσαμε μὲ τὸ Θεό. Αὐτὸς πῆρε τὰς ψυχὰς τῶν ἁγίων κι ἐμεῖς κρατοῦμε τὰ λείψανά τους, τὰ σώματα τῶν ἁγίων, ποὺ εἶναι θεοφόρα, ὅπως εἶπε στὸ πηκτό του θεολογικὰ προοίμιο ὁ Σεβασμιώτατος πατὴρ κ. Ἰερόθεος, ποὺ δὲν εἶναι γυμνὰ σώματα, ἀλλὰ ἔχουν μείζονα δύναμη αὐτῆς τῆς ψυχῆς μὲ τὴν ὁποίαν ἐχωρίσθησαν, ἔχουν την χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος.

Μὲ τὴν χεῖρα τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου συνδέεται ἡ παιδική μου ἡλικία, γιατί δὲν θὰ ξεχάσω ποτέ, ὅταν ἤμουν παιδί, νεαρότατο παιδί, δώδεκα ἐτῶν, καὶ ὑπηρετοῦσα τὸν Ἱερὸν αὐτὸν Ναόν, μὲ ἐκεῖνον τὸν μακαριστὸ καὶ ἀλησμόνητο καὶ δυναμικὸ παπα-Χρήστο (Καραγιάννη), μοῦ ἔδωκε, μοῦ ἐνεπιστεύθη τὸ λείψανο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, νὰ τὸ πάω πέρα μακρυὰ σὲ μιὰ ἄρρωστη γυναῖκα, καὶ θυμᾶμαι ἔτρεχα ἀπὸ τὴν χαρά μου καὶ μὲ βρῆκε στὸν δρόμο ὁ παπα-Δημήτρης –ἄλλος αὐτὸς ὑπέροχος πατήρ, παπα-Δημήτρης ὁ Θεοδοσόπουλος– καὶ μοῦ εἶπε «σιγά-σιγά» καί –δὲν θὰ ξεχάσω τὴν σκηνή– ἔκανε ἔτσι καὶ προσκύνησε τὸ λείψανο καὶ λέω: προσκυνάει αὐτὸ ποὺ κρατάω ἐγώ!

Αὐτὲς εἶναι σκηνὲς ποὺ δὲν μποροῦν νὰ ἐκφρασθοῦν, ἀλλὰ τυπώθηκαν βαθειὰ μὲς στὴν καρδιά μας καὶ ἔδωκαν χαράγματα καὶ στηρίγματα γιὰ τὴν μελλοντική μας πνευματικὴ πορεία...».

Στὸ τέλος τῆς ἀκολουθίας τοῦ Ἑσπερινοῦ ἔγινε λιτάνευση τῆς εἰκόνος τοῦ ἁγίου καὶ τοῦ τιμίου λειψάνου του μέχρι τὸ γραφικὸ λιμάνι τῆς πόλεως. Μιὰ κατανυκτικὴ βραδινὴ λιτανεία, μὲ τὴν Παπαχαραλάμπειο Φιλαρμονική, τὶς ἀναστάσιμες ψαλμωδίες τῶν Ἱεροψαλτῶν καὶ τῶν Ἱερέων, τὰ φαναράκια τῶν παιδιῶν, τὶς εὐλογίες τῶν Ἀρχιερέων, τὶς προσευχὲς τῶν πιστῶν...

Μετὰ τὴν λιτανεία παρατέθη δεῖπνο γιὰ τοὺς φιλοξενούμενους Ἀρχιερεῖς στὴν Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Γοργοεπηκόου ἀπὸ τὴν ἀδελφότητα τῆς Μονῆς.

Ἀξιοσημείωτο εἶναι ὅτι καθ' ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ ἑσπερινοῦ δὲν σταμάτησε οὔτε λεπτὸ ἡ προσκύνηση τοῦ τιμίου λειψάνου ἀπὸ τοὺς πιστούς. Ἐπίσης κατὰ τὴν διάρκεια τῆς τριημέρου παραμονῆς πολλοὶ πιστοὶ ἦλθαν καὶ προσκύνησαν τὸ λείψανο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου.

Τὴν Κυριακὴ τελέσθηκε Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἰγνατίου. Ὁ Σέβ. Μητροπολίτης μας συνέστησε τὸν Σεβασμιώτατο κ. Ἰγνάτιο ὡς ἕναν Ἱεράρχη μὲ ἔντονη ποιμαντικὴ δραστηριότητα, μὲ γνώση τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων καὶ μὲ προοπτική. Ὁ κ. Ἰγνάτιος μίλησε μὲ εὐφράδεια γιὰ τὴν «μαρτυρία τῆς καρδιᾶς στὸν σύγχρονο κόσμο», λαμβάνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὸν ἅγιο Πολύκαρπο καὶ τοὺς ἁγίους τῆς Κυριακῆς τῶν Μυροφόρων καὶ ἐπήνεσε τὸν Μητροπολίτη μας μὲ θερμὰ λόγια.

Στὸ τέλος τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου εὐχαρίστησε τοὺς δύο Ἱεράρχες ποὺ συμμετεῖχαν καὶ λάμπρυναν μὲ τὴν παρουσία τους καὶ τὸν λόγο τους τὶς ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις, καθὼς καὶ ὅλους ὅσοι βοήθησαν καὶ συμμετεῖχαν.

Μετὰ τὸ πέρας τῆς θείας Λειτουργίας τὸ Ἐκκλησιαστικὸ Συμβούλιο καὶ ὁ Σύνδεσμος Ἀγάπης τοῦ Ναοῦ δεξιώθηκαν τοὺς Ἀρχιερεῖς, τοὺς κληρικοὺς καὶ ὅλους τοὺς προσκυνητὲς στὴν αἴθουσα τοῦ Ἐνοριακοῦ Κέντρου.

Τὸ ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς ἐψάλη ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ καὶ ἡ ἱερὰ Παράκληση καὶ ἐκφωνήθηκε σύντομο θεῖο κήρυγμα ἀπὸ τὸν Ἡγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς.

Ἀμέσως μετὰ ὁ Σύνδεσμος Ἀγάπης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ διοργάνωσε ἐκδήλωση κατὰ τὴν ὁποία ὁμίλησε ὁ Σεβασμιώτατος Ναυπάκτου κ. Ἰερόθεος μὲ θέμα «πονῶ, ἄρα ὑπάρχω». Στὴν κατάμεστη αἴθουσα τοῦ πνευματικοῦ κέντρου τοῦ Ναοῦ ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέπτυξε τὸ πολὺ ἐνδιαφέρον αὐτὸ θέμα, τὸ ὁποῖο διαπραγματεύθηκε ὄχι μόνον ἀπὸ πνευματικῆς πλευρᾶς, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἰατρικῆς. Μιὰ γεύση τῶν ὅσων εἰπώθηκαν μπορεῖ νὰ λάβη ὁ ἀναγνώστης διαβάζοντας τὸ κύριο ἄρθρο τοῦ Σεβασμιωτάτου στὸ παρὸν τεῦχος, ποὺ εἶναι ἡ περίληψη τῆς ὁμιλίας.

Ἡ ὁμιλία προξένησε μεγάλη ἐντύπωση καὶ «αἰφνιδίασε» θετικὰ τοὺς ἀκροατὲς μὲ τὸ περιεχόμενο καὶ τὸν τρόπο παρουσίασης, δεδομένου καὶ τοῦ ἐνδιαφέροντος γιὰ τὸ θέμα, ἀφοῦ ὅπως παρατήρησε καὶ ὁ Σεβασμιώτατος ὑπάρχει πολὺς πόνος. Μετὰ τὸ πέρας τῆς ὁμιλίας καὶ τῆς συζητήσεως προσφέρθηκε ρόφημα, γλυκίσματα καὶ διάφορα ἐδέσματα πρὸς ὅλους τους παρόντες.

Τὴν ἑπομένη, Δευτέρα 4 Μαΐου, τελέσθηκε θεία Λειτουργία καὶ τὴν νύκτα μικρὴ ἀγρυπνία, κατὰ τὴν ὁποία ἀναγνώσθηκε καὶ τὸ θαυμάσιο μαρτύριο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου, ποὺ διασώζεται στὰ ἀρχαῖα μαρτυρολόγια τῆς Ἐκκλησίας μας. Τὴν νυκτερινὴ θεία Λειτουργία τέλεσε ὁ Σεβασμιώτατος, ὁ ὁποῖος στὸ τέλος ἀναφέρθηκε στὴν σημασία τῶν ἱερῶν λειψάνων καὶ ἰδίως τοῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου καὶ στὰ θαύματά του, ἐξέφρασε τὴν ἱκανοποίησή του γιὰ τὴν ἀνταπόκριση τῶν Χριστιανῶν καὶ ἔδωσε τὶς πατρικές του εὐχές.

Τὸ ἑορταστικὸ τριήμερο ἔκλεισε μὲ τὴν νυκτερινὴ κατανυκτικὴ λιτανεία ἀπὸ τὸν Ναὸ μέχρι τὸ Ἐπισκοπεῖο, ποὺ γίνεται δίχως ἐπισημότητες καὶ μουσικές, ἀλλὰ ὑπὸ τὸ φῶς τῶν κεριῶν τῶν πιστῶν καὶ μὲ τοὺς ἤχους τῆς ψαλμωδίας τῶν Ἱερέων ποὺ συνοδεύουν τὸ τίμιο λείψανο τὸ ὁποῖο μεταφέρει στὰ χέρια του ὁ Μητροπολίτης. Ἡ τελευταία αὐτὴ ἀγρυπνία καὶ ἡ λιτανεία εἶναι τὸ νέο στοιχεῖο ποὺ ἔχει καθιερωθῇ στὶς λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις γιὰ τὸν ἅγιο Πολύκαρπο. Εἶναι κάτι ποὺ τὸ περιμένουν οἱ Χριστιανοὶ καὶ χαίρονται νὰ συμμετέχουν. Ὁ Ἱερὸς Ναὸς γεμίζει ἀπὸ πιστούς, ἀλλὰ καὶ ἀρκετοὶ νέοι «περαστικοὶ» τὴν ὥρα ἐκείνη ἔρχονται καὶ ἀνάβουν ἕνα κερὶ στὴν χάρη Του.

«Ὄρθιοι κάναν τὸ σταυρό τους καὶ εἶμαι βέβαιος ὁ καθένας εἶπε ἕνα "Κύριε ἐλέησον", γιατί αὐτὴ εἶναι μιὰ ἄλλη πορεία. Εἶναι πορεία εἰρήνης, εἶναι πορεία ἑνότητος, εἶναι πορεία πραότητος, εἶναι πορεία ἀληθινῆς ταπείνωσης, εἶναι πορεία ποὺ ἑνώνει. Δὲν διχάζει, δὲν σπάει, δὲν καταστρέφει, δὲν σηκώνει γροθιές, ἀλλὰ ἁπλώνει χέρια ἀγκαλιᾶς, ὅπως ὁ Χριστὸς πάνω στὸ Σταυρό». Νομίζουμε ὅτι αὐτὰ τὰ λόγια τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἰγνατίου δείχνουν καὶ τὸν σκοπὸ τῆς Ἐκκλησίας καὶ κατὰ συνέπειαν καὶ τὸν σκοπὸ τῆς ποιμαντικῆς διὰ τῶν ἁγίων λειψάνων, δηλαδὴ τὴν ἁγιαστικὴ πορεία μέσα στὸν κόσμο.

Καὶ τοῦ χρόνου, λοιπόν, καὶ νὰ ἔχουμε τὴν εὐχὴ τοῦ Ἁγίου.

Α.Κ.