Εἰδήσεις - Φεβρουαρίου 2009

Ἡ ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου

Τὴν Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου ἑορτάσαμε τὴν ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης του καὶ προστάτου τῆς Ἐπαρχίας μας.

Τὸ κέντρο τῆς ἑορτῆς του εἶναι ἡ Ἱερὰ Μονὴ Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἀμπελακιωτίσσης, στὴν ὁποία θησαυρίζεται τὸ τίμιο λείψανο τῆς δεξιᾶς χειρὸς τοῦ Ἁγίου, ἂν καὶ ἐφέτος οἱ καιρικὲς συνθῆκες δὲν ἐπέτρεψαν στοὺς προσκυνητές, ποὺ εἶχαν σκοπὸ νὰ ἀνηφορήσουν –μὲ λεωφορεῖα ἡ Ι.Χ.– στὴν Ἱερὰ Μονή, νὰ πραγματοποιήσουν τὸ προσκύνημά τους.

Ὅμως ὁ Ἅγιος Πολύκαρπος δὲν ἄφησε ἔρημο τὸ Μοναστήρι του τὴν ἡμέρα τοῦ πανηγυριοῦ του. Λειτούργησαν ὁ Ἡγούμενος π. Πολύκαρπος μὲ τὸν Ἐφημέριο τῆς Ἀμπελακιωτίσσης π. Ἰωάννη, συμπροσευχήθηκε ὁ γέροντας π. Ραφαήλ, ἔψαλαν οἱ Ἱεροψάλτες Θεολόγης Ἀγγέλου, Πρωτοψάλτης τοῦ Ι. Ναοῦ Ἁγίων Κυρίλλου καὶ Μεθοδίου Θεσσαλονίκης, καὶ Διονύσιος Παπαθανασίου. Στὸν Ἑσπερινὸ μπόρεσαν νὰ παρευρεθοῦν ὁ Δήμαρχος τῆς Ἀποδοτίας κ. Βασίλειος Σούζας καὶ ὁ τ. Νομαρχιακὸς Σύμβουλος κ. Μπάμπης Κουτσοσπύρος. Ἐκκλησιάσθηκαν λίγοι προσκυνητὲς ποὺ εἶχαν προλάβει νὰ φθάσουν στὴν Μονὴ καὶ μερικοὶ ἀκόμη ἐκδρομεῖς ποὺ ἀποκλείσθηκαν στὴν περιοχὴ ἀπὸ τὰ χιόνια, συνολικὰ περὶ τὰ τριάντα ἄτομα! Ἔτσι ἡ λατρευτική, ἀλλὰ καὶ ἡ ὑλικὴ τράπεζα ποὺ παρέθεσε ἡ Ἱερὰ Μονή, εἶχαν ἀρκετοὺς συνδαιτημόνες.

Ὁ Μητροπολίτης κ. Ἰερόθεος, ποὺ ἐπίσης δὲν μπόρεσε νὰ ἀνέβη στὴν Ἱερὰ Μονή, τέλεσε τὸν Ἑσπερινό, λειτούργησε καὶ κήρυξε τὸν θεῖο λόγο στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Πολυκάρπου Μαμουλάδας –τὸ «δεύτερο σπίτι» τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου στὴν Ἐπαρχία μας–, ὅπου ἐκκλησιάσθηκαν καὶ ὅσοι προσκυνητὲς δὲν μπόρεσαν νὰ πραγματοποιήσουν τὸ προσκύνημά τους στὸ Μοναστήρι.

Ἡ ἐκκλησιαστικὴ σύναξη ἔγινε σὲ πανηγυρικὴ ἀτμόσφαιρα, μὲ τὴν συμμετοχὴ πολλῶν Ἱερέων καὶ λαοῦ σὲ ἕναν καλλωπισμένο καὶ εὐπρεπισμένο Ἱερὸ Ναό, τελέσθηκε δὲ καὶ τὸ μνημόσυνο τῶν ἀειμνήστων Ἐφημερίων τῆς Ἐνορίας. Μετὰ τὴν Ἀκολουθία τοῦ Ἑσπερινοῦ καὶ μετὰ τὴν θεία Λειτουργία προσφέρθηκε δεξίωση στὸ Ἐνοριακὸ Κέντρο. Γενικά, ἡ Ἐνορία της Μαμουλάδας, μὲ τὴν μέριμνα καὶ καθοδήγηση τοῦ Ἐφημερίου της Ἄρχιμ. π. Πολυκάρπου (Θεοφάνη), ἑτοίμασε μιὰ ὄντως πανηγυρικὴ λατρευτικὴ σύναξη γιὰ τὸν προστάτη Ἅγιο τῆς Ἐπαρχίας μας.

Ἡ ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Βλασίου στὸν Δῆμο Παρακαμπυλίων τῆς Μητροπόλεώς μας

Μὲ ἐπισημότητα καὶ μὲ μεγάλη προσέλευση πιστῶν, παρὰ τὴν κακοκαιρία, τελέσθηκε ἡ φετινὴ πανήγυρη τοῦ ἁγίου Βλασίου στὸν ἡμιορεινό-ὀρεινὸ Δῆμο Παρακαμπυλίων τῆς Μητροπόλεώς μας, στὶς 11 Φεβρουαρίου ε.ε.. Τὸν πανηγυρικὸ Ἑσπερινὸ μὲ τὴν ἀρτοκλασία τέλεσε ὁ Ἐφημέριος Πρωτοπρεσβύτερος π. Κωνσταντῖνος Μάλαινος, ὁ ὁποῖος κήρυξε τὸν θεῖο λόγο. Τὴν κυριώνυμο ἡμέρα τοῦ ἱερατικοῦ Συλλείτουργου προεξῆρχε ὁ Ἱεροκήρυκας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἀκαρνανίας Ἄρχιμ. π. Χριστοφόρος Μυτιλήνης καὶ συλλειτούργησαν οἱ Ἱερεῖς τῆς Ἐπαρχίας. Τὸ ἱερὸ ἀναλόγιο διηύθυνε ὁ κ. Λουκᾶς Σκιαδάς. Μετὰ τὴν θεία Λειτουργία ὁ π. Κωνσταντῖνος παρέθεσε ἑόρτιο τράπεζα, στὴν ὁποία παρεκάθησαν οἱ Ἱερεῖς, οἱ ἱεροψάλτες, οἱ ἀρχὲς τοῦ τόπου μὲ ἐπί κεφαλῆς τὸν Δήμαρχο Παρακαμπυλίων καὶ ὅσοι πιστοὶ τὸ ἐπιθυμοῦσαν, συμπληρώνοντας ἔτσι τὸ λατρευτικὸ πανηγύρι τῆς θείας Λειτουργίας.

Πληροφοριακὰ νὰ σημειώσουμε ὅτι πρὶν τὸν Πόλεμο τοῦ '40, στὸν Κάτω Ἅγιο Βλάσιο ὑπῆρχε ἡ Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Βλασίου, ἐνῷ στὸν Ἄνω Ἅγιο Βλάσιο ὑπῆρχε Ἐκκλησία τῆς Παναγίας. Στὶς 23-12-1943 οἱ Γερμανοὶ ἔκαψαν τὸ χωριὸ καὶ τὶς Ἐκκλησίες του. Τὸ 1945 ποὺ ἔγινε ἡ ἀνοικοδόμηση, μερικοὶ κάτοικοι θέλησαν νὰ ἀφιερώσουν στὸν ἅγιο Βλάσιο καὶ τὴν Ἐκκλησία ποὺ κτίσθηκε στὰ ἐρείπια τοῦ Ναοῦ τῆς Παναγίας, πρᾶγμα ποὺ τελικὰ πέτυχαν, παρὰ τὴν ἀντίδραση τοῦ τότε Ἐφημερίου ἀειμνήστου π. Κωνσταντίνου Σαφαρίκα. Ἔκτοτε, ἡ περιοχὴ τελεῖ δύο ἱερὲς πανηγύρεις στὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου Βλασίου. Μία τὴν ἡμέρα τῆς μνήμης του, στὶς 11 Φεβρουαρίου, καὶ μία τὴν ἡμέρα τῆς ἀναμνήσεως τοῦ θαύματος διάσωσης τοῦ χωριοῦ ἐπὶ τουρκοκρατίας, στὶς 17 Αὐγούστου.

Τὸ ἑορταστικὸ γεῦμα τοῦ συνταξιούχου Καθηγητοῦ τῆς Παιδαγωγικῆς Ἀκαδημίας Ἰωαννίνων καὶ Γενικοῦ Διευθυντοῦ Πρωτοβάθμιας Ἐκπαίδευσης κ. Εὐθυμίου Στυλιαρὰ πραγματοποιήθηκε κατ' ἔθος σὲ ἑστιατόριο στὴν παραλία του Γριμπόβου. Ὁ κ. Στυλιαρὰς συνδέει τὴν ὀνομαστική του ἑορτὴ μὲ δεῖπνο ποὺ παραθέτει, καλῶντας τὸν Μητροπολίτη καὶ τοὺς Ἱερεῖς τῶν Γραφείων τῆς Μητροπόλεως γιὰ νὰ εὐλογήση τὸ τραπέζι, καθὼς καὶ ὅλους τοὺς συγγενεῖς του μὲ σκοπὸ τὴν σύσφιξη τῶν σχέσεών τους καὶ τὴν εὐκαιρία διὰ διάλυση τυχὸν παρεξηγήσεων. Ὁ κ. Εὐθύμιος εἶναι τύπος φιλοπρόοδου, φιλομαθοῦς καὶ κοινωνικοῦ Ρουμελιώτη, ποὺ παρὰ τὴν κοινωνική του πεῖρα καὶ πολυμάθεια διατήρησε τὴν ἁγνότητα καὶ ἀγαθότητα τῶν αἰσθημάτων του. Τὶς γνώσεις καὶ τὰ αἰσθήματά του ἔχει τὴν θέληση καὶ τὴν ἱκανότητα νὰ τὰ κοινοποιῇ ἔμμετρα σὲ στίχους. Ὁ κ. Στυλιαράς, γιὰ νὰ εὐχαριστήση τὸν Μητροπολίτη καὶ ὅλους τοὺς προσκεκλημένους, ἐκφώνησε ἕναν μικρὸ εἰσαγωγικὸ λόγο περὶ τῶν εἰδῶν ψυχαγωγίας. Ὁ Σεβασμιώτατος τοῦ εὐχήθηκε καταλλήλως καὶ τοῦ προσέφερε μιὰ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Ὅλοι οἱ συνδαιτημόνες γινόμαστε μέτοχοι τῶν ἁγνῶν αὐτῶν αἰσθημάτων τοῦ κ. Εὐθυμίου καὶ γι' αὐτὸ τὸν εὐχαριστοῦμε καὶ τοῦ εὐχόμαστε ὁ Θεὸς νὰ τὸν διατηρῇ πάντα εὔθυμο καὶ νὰ τοῦ χαρίζη ἔτη πολλά.

Σπύρος Βίτσας, Νεωκόρος

Τὴν 29η Ἰανουαρίου ε. ε. ἔφυγε ἀπὸ τὸν μάταιο αὐτὸν κόσμο ἕνας ἐκλεκτὸς συμπολίτης μας, ὁ Σπυρίδων Βίτσας τοῦ Δημητρίου. Ὁ μακαριστὸς Σπύρος γεννήθηκε τὸ 1937 στὸν Παλαιόπυργο Ναυπακτίας. Νυμφεύθηκε τὴν Τατιανὴ Σωτηροπούλου καὶ ἀπέκτησαν τρία παιδιά, γιὰ τὰ ὁποῖα ἐργάσθηκαν καὶ οἱ δύο σκληρὰ γιὰ νὰ τὰ μεγαλώσουν καὶ ἀποκαταστήσουν. Πρὶν ἀπὸ τριάντα, περίπου, χρόνια μετακόμισαν στὴν Παλαιοπαναγιὰ Ναυπάκτου. Τὰ τελευταῖα δεκαεπτὰ χρόνια τῆς ζωῆς του, ὁ Σπύρος τὰ ἀφιέρωσε στὴν διακονία τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἐργάσθηκε ἀκούραστα ὡς Νεωκόρος τοῦ Ἱεροῦ Ἐνοριακοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς Ναυπάκτου, μαζὶ μὲ τὴν ἐκλεκτὴ σύζυγό του, ἡ ὁποία ἐξακολουθεῖ καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του νὰ προσφέρη τὶς πολύτιμες ὑπηρεσίες της στὸν Ἱερὸ Ναό.

Ὁ Σπύρος ἦταν πολὺ ἀγαπητὸς σὲ ὅλους τους Ἐννορίτες, ἀφοῦ νοιαζόταν γιὰ ὅλους καὶ γιὰ ὅλα καὶ ἐξυπηρετοῦσε πάντοτε τοὺς πάντες ἀκούραστα καὶ μὲ τὸ χαμόγελο στὰ χείλη. Ἦταν ἀεικίνητος καὶ τὰ προλάβαινε ὅλα. Συνεννοεῖτο γιὰ τὰ διάφορα θέματα τῆς ἁρμοδιότητάς του μὲ τοὺς Ἱερεῖς καὶ τὸ Ἐκκλησιαστικὸ Συμβούλιο καὶ ἐμεῖς μέναμε ξέγνοιαστοι. Ξέραμε ὅτι ὅλα θὰ ἦσαν ἕτοιμα στὴν ὥρα τους καὶ πράγματι ἦσαν. Ἀγαποῦσε την Ναύπακτο, ἀλλὰ δὲν λησμόνησε ποτὲ καὶ τὸν τόπο ποὺ τὸν γέννησε. Νοιαζόταν ἰδιαίτερα γιὰ τὸν Ἱερὸ Ναὸ τῆς (παλαιᾶς) Ἁγίας Τριάδος Παλαιοπύργου καὶ ἡ Αἴθουσα δίπλα στὸν Ἱερὸ Ναὸ εἶναι ἔργο τῶν κόπων καὶ τῆς ἀγάπης του. Κατὰ τὴν διάρκεια τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν καὶ τῆς θείας Λειτουργίας διακονοῦσε κατὰ τρόπον ὑποδειγματικό. Πιστεύουμε ὅτι καὶ τώρα διακονεῖ τὸ ἴδιο πρόθυμα ἐκεῖ ὅπου τελεῖται ἡ ἀέναη θεία Λειτουργία. Αἰωνία του ἡ μνήμη. Ἀμήν.

π. Γ.Δ. Π.

Ἡ ἐκδήλωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως γιὰ τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες

Πραγματοποιήθηκε τὴν Κυριακὴ 1 Φεβρουαρίου ε.ε., στὸ Πνευματικὸ Κέντρο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ἡ ἑορταστικὴ ἐκδήλωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως γιὰ τοὺς Ἐκπαιδευτικοὺς τῆς Ἐπαρχίας μας μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, προστατῶν τῆς Παιδείας, ἡ ὁποία περιελάμβανε ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου, συζήτηση καὶ δεξίωση. Ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ ἐξέφρασε τὴν ἐκτίμηση καὶ τὴν ἀγάπη του πρὸς τοὺς Ἐκπαιδευτικούς, ἀνέπτυξε τὸ θέμα: «Ἀποδεικτικοὶ καὶ διαλεκτικοὶ συλλογισμοὶ περὶ θείων καὶ ἀνθρωπίνων», σὲ τρεῖς ἑνότητες.

• Στὴν πρώτη παρουσίασε τὸν ὁρισμό, τὴν περιγραφὴ καὶ τὰ εἴδη τῶν συλλογισμῶν, ἀνέλυσε τὸν ὁρισμὸ καὶ τὸν σκοπὸ τῆς διαλεκτικῆς καὶ σημείωσε τὴν στενὴ σχέση μεταξὺ τοῦ σχολαστικισμοῦ καὶ τῆς διαλεκτικῆς καί, ἀντίθετα, τὴν πλήρη διαφοροποίηση τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας ἀπὸ τὴν διαλεκτική.
• Στὴν δεύτερη ἑνότητα παρουσίασε τὶς ἀπόψεις τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ γιὰ τοὺς διαλεκτικοὺς καὶ ἀποδεικτικοὺς συλλογισμούς, ὅπως καταγράφονται στὸν διάλογό του μὲ τὸν Βαρλαὰμ καὶ στοὺς ἀποδεικτικούς του λόγους περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἐντόπισε τὶς διαφορὲς ἀνάμεσα στὰ δύο εἴδη συλλογισμῶν καὶ τελικὰ δεχόταν γιὰ τὴν θεολογία τοὺς ἀποδεικτικοὺς συλλογισμοὺς καὶ ἀπέρριπτε τοὺς διαλεκτικούς. Οἱ ἀποδεικτικοὶ συλλογισμοὶ σχετίζονται μὲ τὴν πραγματικότητα καὶ ἐφαρμόζονται στὰ μαθηματικά, τὴν φυσική, τὴν παρατήρηση καὶ τὸ πείραμα, ἐνῷ οἱ διαλεκτικοὶ σχετίζονται μὲ τὴν ὑπόθεση, τὴν πιθανολογία καὶ τὴν φιλοσοφία.
• Στὴν τρίτη ἑνότητα ὁ Σεβασμιώτατος ἀναφέρθηκε σὲ λόγους τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὰ θεῖα. Χαρακτήρισε τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες ἐμπειρικοὺς θεολόγους καὶ ὄχι ἰδεαλιστὲς ἡ μυστικιστές, οἱ ὁποῖοι μὲ τοὺς λόγους τους ἀποκαθαίρουν καὶ διαλύουν τὴν σύγχυση καὶ τὴν ἀσάφεια.

Ἡ ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου κίνησε τὸ ἐνδιαφέρον τῶν ἀκροατῶν, οἱ ὁποῖοι ἀφοῦ τὸν συνεχάρησαν, διετύπωσαν ἐρωτήσεις καὶ δόθηκε ἡ εὐκαιρία γιὰ εὐρύτερη συζήτηση. Μερικὲς ἀπὸ τὶς ἐρωτήσεις ἦταν: Πὼς ἀποκτᾶται ἡ ἐμπειρία καὶ πὼς διδάσκεται στὰ παιδιά; Τί μποροῦμε νὰ ἀπαντήσουμε σὲ ἕναν ὀρθολογιστὴ ποὺ δὲν δέχεται τὴν ἐμπειρία; Τί γίνεται μὲ τοὺς νέους ποὺ δὲν προσεγγίζουν αὐτὰ τὰ κείμενα καὶ ποιά εἶναι ἡ θέση τοῦ συναισθήματος στὴν ὁδὸ τῆς γνώσεως; Γενικὰ ἡ διάλεξη κινήθηκε σὲ ὑψηλὸ ἐπίπεδο, ἀνταποκρίθηκε στὰ ἐνδιαφέροντα τῶν Ἐκπαιδευτικῶν, πρόσθεσε γνώσεις καὶ δημιούργησε γόνιμους προβληματισμούς. Στὴν κατάμεστη ἀπὸ Ἐκπαιδευτικοὺς Αἴθουσα τῆς Μητροπόλεως παρευρέθησαν ἐπίσης ὁ Δήμαρχος Ναυπάκτου κ. Ἀθ. Παπαθανάσης, ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Νομάρχη καὶ Πρόεδρος τοῦ Νομαρχικοῦ Συμβουλίου Αἰτωλοακαρνανίας κ. Ἔυστ. Λουκόπουλος καὶ ὁ Ἀντιδήμαρχος Ν. Κούμπιος. Γιὰ ἀρκετὴ ὥρα μετὰ τὸ πέρας τῆς ἐκδηλώσεως ἡ Αἴθουσα ἦταν γεμάτη ἀπὸ Ἐκπαιδευτικοὺς ποὺ συζητοῦσαν μὲ τὸν Μητροπολίτη καὶ μεταξύ τους γευόμενοι συγχρόνως ὅσα παρέθεσαν οἱ κυρίες τῶν Συνδέσμων Ἀγάπης.

Α.Κ

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, Χρήστου Ἰωάννου, Θεολόγου

Ἀποσπάσματα τοῦ λόγου του ποὺ ἐκφωνήθηκε κατὰ τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Δημητρίου Ναυπάκτου.

Ὁ βίος καὶ ἡ πολιτεία τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν μας παραδειγματίζει διαχρονικά: Βλέποντας τὴ λιτὴ μοναχικὴ ζωὴ τοῦ Μ. Βασιλείου (ἀτομική του περιουσία ἦταν ἕνα βιβλίο καὶ τὸ ράσο του) ἀναθεωροῦμε τὸ μοντέλο τῆς σπάταλης καὶ καταναλωτικῆς μανίας τοῦ ἀνθρώπου. Διδασκόμαστε ἀπὸ τὴν παροιμιώδη φιλανθρωπία καὶ ἀσκητικότητα τοῦ ἰδίου. Εἶναι ὁ πρῶτος ὀργανωτὴς νοσοκομείου-ὀρφανοτροφείου. Παραδειγματιζόμαστε καὶ ἀναθεωροῦμε τὸν ἀτομικισμό μας καὶ στρεφόμαστε πρὸς τὸν πλησίον ὅπου καὶ νὰ βρίσκεται γεωγραφικά. Πρόσφατα ἀποδείχτηκε περίτρανα ὅτι ὁ λαός μας διακατέχεται ἀπὸ φιλάνθρωπα αἰσθήματα πρὸς τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ὑποφέρουν ἀπὸ φυσικὲς καταστροφές, ἀπὸ πεῖνα, πολέμους καὶ ἀρρώστιες. Ὁ Μ. Βασίλειος δὲν δίσταζε ἀκόμη καὶ λεπροὺς νὰ ἀσπαστῇ, ἐνῷ πολλὲς φορὲς ἡ σύγχρονη κοινωνία θέτει στὸ περιθώριο ὄχι μόνο αὐτοὺς ποὺ πάσχουν ἀπὸ μεταδοτικὰ νοσήματα, ἀλλὰ καὶ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν διαφορετικὴ ἄποψη καὶ γνώμη.

Διδασκόμαστε ἀπὸ τὴν ἤρεμη καὶ ἀσκητικὴ φύση τοῦ ἄριστου ποιητῆ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, μὲ τὰ ποιήματα τοῦ ὁποίου δοξάζουμε τὸν Θεὸ στὶς ἐκκλησίες μας μέχρι σήμερα. Διδασκόμαστε διαχρονικὰ ἀπὸ τὰ μέτρα ποὺ εἶχε λάβει ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος στὴν Ἀντιόχεια γιὰ τὴν βελτίωση τοῦ ἠθικοῦ καὶ τοῦ μορφωτικοῦ ἐπιπέδου του κλήρου, τὴν ἀπομάκρυνση ἀπὸ τὸ Θυσιαστήριο ὁρισμένων ἀπὸ αὐτούς, ἀπὸ τὴν βελτίωση τῆς θέσης τῶν γυναικῶν στὴν ἐκκλησία, ποὺ εἶχε ἐπιφέρει μὲ τὴν ἀναβίωση τῆς βαθμίδας των διακονισσὼν στοὺς ναούς, ἀπὸ τὴν πνευματικὴ καὶ ὑλικὴ ἀρωγὴ στοὺς σκληρὰ τότε ἐργαζομένους ἀπὸ ἀνατολῆς μέχρι δύσης τοῦ ἡλίου μὲ τὴν καθιέρωση τῆς ἑσπερινῆς λειτουργίας καὶ τὴν σίτισή τους. Εἶχε ὅλο τὸν λαὸ μὲ τὸ μέρος του, γιατί ὁ ἴδιος τοὺς εἶχε ἐμφυσήσει τὴν δυναμικὴ τῆς ἀγάπης. Ἀγωνίσθηκε ἐναντίον τῆς μανίας γιὰ σπατάλη καὶ γιὰ τὴν κενὴ περιεχομένου πίστη. Ἡ μεγάλη ἐκτίμηση καὶ ἀγάπη τοῦ λαοῦ, ἀλλὰ καὶ ἡ ρητορική του δεινότητα προκάλεσαν τὸ φθόνο πολλῶν, ἀλλὰ καὶ ὁρισμένων ἐπισκόπων. Καταδικάσθηκε σὲ θάνατο καὶ ἡ ποινή του μετατράπηκε σὲ ἐξορία.

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες συνδυάζουν τὴν πράξη μὲ τὴν θεωρία, τὴν βίωση τοῦ Εὐαγγελίου μὲ τὴν γνώση καὶ ἐπίλυση τῶν προβλημάτων τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ὑποφέρει. Ὁ πλησίον εἶναι ὁ ἐγγὺς καὶ ὁ μακράν. Αὐτὸ διδάσκει ὁ Χριστιανισμός, αὐτὸ ἐφήρμοσαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες. Ἐδῶ ἀποκτᾶ ἡ λέξη ἀλληλεγγύη τὸ πραγματικό της περιεχόμενο: ἐγγὺς πρὸς ἀλλήλους. Μὲ τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες βιώνουμε τὴν ὀρθόδοξη παράδοση: οἱ ἑκατοντάδες τόμοι ποὺ περιέχουν τὰ ποικίλα σὲ περιεχόμενα ἔργα τῶν Πατέρων ποὺ μιλοῦν στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἐποχῆς: Εἶναι μεταφρασμένα σὲ δεκάδες γλῶσσες, ἀμέτρητοι ἐπιστήμονες (θετικῶν καὶ θεωρητικῶν ἐπιστημῶν) σχολιάζουν καὶ θαυμάζουν τὰ ἔργα τους. Ὅλοι μας διαβάζουμε γιὰ τὴν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶχαν κάνει πράξη οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες καὶ τὴν ὁποία ἀγνόησαν καὶ ἀγνοοῦν πολλοί.

Ἀκοῦμε τὰ λόγια τοῦ Ἱεροῦ Χρυσοστόμου: Δὲν εἶναι ὁ Θεὸς τῶν Χριστιανῶν θεὸς πολέμου, ἀλλὰ εἰρήνης. Καὶ ὁ Μ. Βασίλειος στὸ ἔργο του «ὅτι οὐκ ἔστι αἴτιος τῶν κακῶν ὁ Θεὸς» ἐπεξηγεῖ τὸ γιατί δὲν πρέπει νὰ ἀποδίδονται στὸ Θεὸ οἱ ἄδικες πράξεις καὶ ἐνέργειες τῶν ἀνθρώπων. Ἡ σκέψη τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν ἀποτελεῖ γνώμονα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ παιδεία. Προσφέρει τὸ οἰκουμενικὸ μήνυμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ διαχρονικοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ... Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἔβλεπαν τὸν ἄνθρωπο ὡς κέντρο τῆς Δημιουργίας, ὄχι φυσικὰ ὡς κέντρο ποὺ γιὰ χάρη του πρέπει νὰ λεηλατηθοῦν τὰ πάντα, ἀλλὰ ὡς κοινωνὸ τοῦ Θεοῦ καὶ προστάτη τῆς φύσης. Τὸν θεωροῦσαν πρόσωπο καὶ ὄχι μᾶζα. Οἱ ἄνθρωποι δὲν ἦταν ἀπρόσωπο σύνολο, ἀλλὰ ἀνεπανάληπτες προσωπικότητες ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ διδάσκονται διὰ βίου...

Σ’ αὐτὰ τὰ πλαίσια τῆς παράδοσης τοποθετεῖται καὶ ἡ γιορτὴ ποὺ τιμοῦμε σήμερα. Καὶ οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι παρόντες σχεδὸν σὲ κάθε ἐκκλησιαστικὴ ἀκολουθία ποὺ δοξολογοῦμε τὸν Θεό: Ὁ Μ. Βασίλειος καὶ ὁ Ι. ὁ Χρυσόστομος μὲ τὰ κείμενα τῶν τριῶν λειτουργιῶν καὶ ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος μὲ τὴν ποίησή του. Στὰ πρόσωπά τους τιμοῦμε τὴν τρισήλιο Θεότητα, τὸν Θεὸ τῶν ὅλων ποὺ τοὺς ἀνέδειξε φωστῆρες τῆς Οἰκουμένης, γιὰ χάρη μας, γιὰ χάρη ὅλων τῶν ἀνθρώπων.

Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες Γεωργίου Βακιρτζῆ, Διδασκάλου

Ἀποσπάσματα τοῦ λόγου του ποὺ ἐκφωνήθηκε κατὰ τὴν ἑορτὴ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, στὸν Ι. Ναὸ Ἁγίας Παρασκευῆς Ναυπάκτου.

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα ἐδῶ, στὸ Ναὸ τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ τιμήσουμε τοὺς τρεῖς φωστῆρες τῆς Ἐκκλησίας μας, τοὺς τρεῖς Οἰκουμενικοὺς Δασκάλους: Βασίλειο τὸν Μέγα, Γρηγόριο τὸν Θεολόγο καὶ Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο. Θὰ ἐπιχειρήσουμε νὰ μιλήσουμε γιὰ τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες, γιὰ τὴν ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τους, βρισκόμενοι μπροστὰ σὲ ἀνυπέρβλητες δυσχέρειες. Ὄχι γιὰ τὸ τί πρέπει νὰ ποῦμε, ἀλλὰ γιὰ τὸ τί ἐπιτρέπεται νὰ παραλείψουμε ἀπὸ μιὰ ζωὴ τόσο ὑποδειγματική, μιὰ ἐνεργητικότητα τόσο πολύπλευρη καὶ μιὰ συγγραφικὴ δραστηριότητα τόσο πλούσια, ὄχι ἑνός, ἀλλὰ τριῶν ἀνδρῶν ποὺ ἀναδείχθηκαν πραγματικοὶ Τιτᾶνες τοῦ πνεύματος καὶ τῆς ἀρετῆς.

Γεννήθηκαν καὶ ἔζησαν κατὰ τὸν ταραχώδη 4ο αἰῶνα, σὲ μιὰ περίοδο ποὺ οὔτε ἡ αὐτοκρατορία εἶχε ἀποβάλει τὸν ρωμαϊκό της χαρακτῆρα, οὔτε ἡ νέα πίστη εἶχε ἑδραιωθῇ μὲ τρόπο ποὺ νὰ ἀντιμετωπίζη ἐσωτερικὰ προβλήματα. Ἔζησαν σὲ μιὰ ἐποχὴ ποὺ ζοῦσε ἀκόμη ἡ εἰδωλολατρεία ὄχι μόνο σὰν θρησκεία, ἀλλὰ καὶ σὰν τρόπος ζωῆς. Ὅμως οὔτε ἀπὸ τὶς ἐπικρατοῦσες ἰδέες ἐπηρεάστηκαν οὔτε ἀπὸ τὸ ἁμαρτωλὸ κοινωνικὸ περιβάλλον νικήθηκαν. Ἀντιθέτως νίκησαν καὶ πέτυχαν. Ἀναγνωρισμένοι καὶ παιδαγωγοὶ τῆς νεότητας καὶ μεγάλοι Δάσκαλοι... Δὲν ὑπάρχει θέμα παιδαγωγικὸ ποὺ νὰ μὴν ἔχουν ἀντιμετωπίσει. Τοὺς ἀπασχόλησε π.χ. ὁ σκοπὸς τῆς ἀγωγῆς, ἡ προσωπικότητα τοῦ δασκάλου. Διέγνωσαν πόση σημασία ἔχει γιὰ τὸν διδασκόμενο ἡ διδασκαλία νὰ γίνεται μὲ ἀγάπη πρὸς αὐτόν.

Ἄνθρωποι εὐγενεῖς, ἐνάρετοι καὶ πεπαιδευμένοι, ποιητές, ἐπιστήμονες καὶ ἡσυχαστές, χρησιμοποίησαν τὸν διάλογο καὶ τὴν πειθὼ ὡς μέσον ἐπικοινωνίας μὲ τοὺς συγχρόνους τους. Τοὺς μίλησαν εὔγλωττα, ἄγγιξαν βαθιὰ τὶς καρδιές τους. Ἀλλὰ καὶ σήμερα μιλοῦν σὲ ὅλους μας μὲ τὰ πολύχυμα πνευματικά τους συγγράμματα, δίνοντας λύσεις σὲ προβλήματα τῆς ζωῆς, ἰδιαίτερα στὸ πρόβλημα τῆς ἐπικοινωνίας καὶ τῶν διαπροσωπικῶν σχέσεων. Προβάλλουν τὴν ἀξία τῆς ἀρετῆς τῆς ἀγάπης, τῆς κατ’ ἐξοχὴν ἀρετῆς τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τῆς ἀγάπης ποὺ εἶναι ἀνιδιοτέλεια καὶ θυσία.

Ἔφυγαν ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν ἀνθρώπων, ὅμως τὸ φωτεινό τους παράδειγμα ζῆ πάντοτε. Σὲ κρίσιμες στιγμὲς τῆς ἱστορίας της ἡ ἀνθρώπινη κοινότητα φέρνει τὴ σκέψη στὶς μεγάλες μορφὲς περασμένων καιρῶν. Καὶ σήμερα, ποὺ οἱ ἰσχυροὶ τοῦ κόσμου διασταυρώνουν λόγια φιλοφροσύνης μὲ ἀπειλὲς ἀφανισμοῦ, πρόσφατο παράδειγμα τὸ δρᾶμα τῆς Γάζας καὶ τοῦ Παλαιστινιακοῦ λαοῦ ποὺ συγκλόνισε τὴν παγκοσμιότητα, ἡ Τριάδα τῶν Πατέρων μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήση νὰ ξεφύγουμε ἀπὸ τὶς παγίδες τῆς ζωῆς καὶ νὰ μᾶς καθοδηγήση στὸ δρόμο τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς συνανθρώπους.

Ἀπὸ τὸ κήρυγμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὰ θυρανοίξια τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης Πασάμπαχτσε στὴν ἀσιατικὴ πλευρὰ τοῦ Βοσπόρου.

Ἄλλλ' ἡ ἀναστήλωσις, ὁ εὐπρεπισμὸς καὶ ἡ ἀποκατάστασις τοῦ Ναοῦ του Πασάμπαχτσε εἶναι ταυτοχρόνως, ἀγαπητοί, καὶ ἕνα μεγαλόφωνον μήνυμα πρὸς πᾶσαν κατεύθυνσιν ὅτι δὲν ἀπεκάμαμεν, ὅτι δὲν ἐκάμφθημεν, ὅτι δὲν ἀπηλπίσθημεν, ὅτι δὲν ἐσκέφθημεν οὐδὲ πόρρωθεν νὰ ἐγκαταλείψωμεν τὰς Θερμοπύλας μας, ὅτι δὲν προτιθέμεθα νὰ ἀφήσωμεν οὐδὲ κατ' ἐλάχιστον τὰς ἰδιοτροπίας τῆς Ἱστορίας νὰ μᾶς ἀφανίσουν εἰς τέλος. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐπίγειος πατρίς μας, ἐδῶ ἔχομεν τὰς ρίζας μας, ἐδῶ εἶναι ἡ ἱστορία μας, ἐδῶ εἶναι οἱ τάφοι καὶ τὰ ἱερὰ ὀστᾶ τῶν πατέρων μας, ἐδῶ εἶναι ἡ καρδιά μας καὶ ἐδῶ θὰ μείνωμεν! Εἴμεθα ὀλίγοι, ἀλλὰ ταυτοχρόνως καὶ πολλοί. Ὁ μαρτυρικὸς Οἰκουμενικὸς Θρόνος ἔχει πολλὰ τέκνα ἀνὰ πᾶσαν τὴν ὑφήλιον. Εἴμεθα ἀδύναμοι, ἀλλὰ ταυτοχρόνως καὶ ἰσχυροὶ ἐν τῷ δικαίῳ μας καὶ ἐν τῇ ἰσχύϊ τὴν ὁποίαν μᾶς δαψιλεύει ἐξ ουρανοῦ ὁ Θεὸς τῆς δικαιοσύνης. Εἴμεθα πτωχοὶ ἀλλὰ καὶ πλούσιοι εἰς ἀξιοπρέπειαν, εἰς πίστιν, εἰς εὐσέβειαν, εἰς ἐλπίδα, εἰς ἀγάπην, εἰς ὑπομονήν, εἰς ἐγκαρτέρησιν, εἰς θείαν συναντίληψιν. Εἴμεθα πλήρως παραδεδομένοι εἰς τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ, τὰς πρεσβείας τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ πάντων τῶν Ἁγίων». (romfea.gr).

Ὁ π. Προκόπιος τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα

«Ὁ π. Προκόπιος βιώνει τὰ δρώμενα στὴν περιοχὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα τὰ τελευταῖα 17 χρόνια ὡς ἱερέας στὸν ὁμώνυμο ἱερὸ ναό. Τὰ μάτια του ἔχουν δεῖ τὴ γειτονιὰ νὰ ἀλλάζη ἀπὸ τὰ μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ ’90, νὰ γίνεται ἕνα μωσαϊκὸ φυλῶν μὲ τὴν ἔλευση καὶ ἐγκατάσταση μεταναστῶν, πρῶτα Ἀλβανῶν. Μετὰ ἀκολούθησαν Πολωνοί, Ρῶσοι, Βούλγαροι, Κινέζοι καὶ πιὸ πρόσφατα μετανάστες ἀπὸ τὸ Μπανγκλαντές, Πακιστανοὶ καί –κυρίως– Ἀφγανοί. Ναί, ἔχει δεχθεῖ παράπονα ἀπὸ ἐνορῖτες γι’ αὐτὴν τὴν πανσπερμία, γιὰ ἀνάρμοστες συμπεριφορές, ὁ π. Προκόπιος ἀφουγκράζεται τὸν φόβο καὶ τὴν ἀγωνία ὅλων. Ὡστόσο, ὅπως λέει στὴν «Κ», στηρίζει τοὺς μετανάστες στὸν ἀγῶνα τους νὰ ἐπιβιώσουν, ἀφοῦ «αὐτὸς εἶναι ὁ δρόμος τῆς Ἐκκλησίας». Μάλιστα, ὁ ἴδιος ἀρνήθηκε νὰ «ἡγηθῇ» στὴ διαδήλωση ποὺ πραγματοποίησαν πρόσφατα κάτοικοι (καὶ μὴ) τοῦ Ἁγ. Παντελεήμονα γιὰ τὴν ὑποβάθμιση τῆς περιοχῆς ἀπὸ τὴν ἀσφυκτικὴ παρουσία μεταναστῶν. "Δεχθήκαμε ἀπειλὲς καὶ ἐκβιασμούς. Μὲ ἔπαιρναν τηλέφωνο καὶ ἀπειλοῦσαν ὅτι θὰ μαζέψουν ὑπογραφὲς νὰ μὲ διώξουν ἀπὸ τὴν ἐνορία. Τοὺς εἶπα "διῶξτε με, ἀλλὰ δὲν μπορῶ νὰ φερθῶ διαφορετικά, ἔτσι δίδασκε ὁ Χριστός. Γιὰ μένα δὲν εἶναι ξένοι, εἶναι ἄνθρωποι"... "Δὲν κατηγορῶ τοὺς κατοίκους γιὰ τὴν ἀγανάκτησή τους, κανεὶς δὲν θέλει νὰ ζῆ μέσα στὴν ὑποβάθμιση. Ὡστόσο, δὲν μποροῦσα νὰ συνταχθῶ στὴ διαμαρτυρία τοὺς γιατί δὲν ἔπρεπε νὰ γίνη ἔτσι, μπροστὰ σὲ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους. Ὑπάρχουν προβλήματα ποὺ πρέπει νὰ λυθοῦν, ἀλλὰ χωρὶς αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι νὰ σκεφτοῦν ὅτι δὲν τοὺς θέλουμε ἢ δὲν τοὺς συμπαθοῦμε". Σύμφωνα μὲ τὸν πατέρα Προκόπιο, μετὰ τὴ διαδήλωση τῆς 24ης Νοεμβρίου, πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Ἀφγανοὺς ἐξαφανίστηκαν ἀπὸ τὴν περιοχή, ἐνῷ κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς ἔπεσαν θύματα βίαιων ἐπιθέσεων. Ὁ ἴδιος, ὅπως καὶ μέλη φιλανθρωπικῶν ὀργανώσεων ποὺ δραστηριοποιοῦνται στὴν περιοχή, ἐξακολουθεῖ νὰ στέκεται στὸ πλευρὸ τῶν ἀναξιοπαθούντων ξενόφερτων. "Δὲν ἔχουν κἂν κουβέρτες νὰ ζεσταθοῦν αὐτὲς τὶς ἡμέρες, ἐμεῖς προσπαθήσαμε νὰ τοὺς βοηθήσουμε προσφέροντάς τους, μὲ τὴ βοήθεια τῆς ΜΚΟ "Ἀλληλεγγύη", τρόφιμα, ροῦχα, κλινοσκεπάσματα καὶ ἄλλα εἴδη πρώτης ἀνάγκης. Ἐκεῖνο ποὺ μὲ συγκίνησε ἰδιαίτερα ἦταν ὁ ἐνθουσιασμός τους ὅταν τοὺς πήγαμε μέσα στὶς ἑορτὲς παιχνίδια γιὰ τὰ παιδιά, γιὰ τὰ παιδιὰ ποὺ ἔβλεπαν ἕως τώρα παχνίδια στὰ χέρια μόνο ἄλλων παιδιῶν. Τὰ μάτια τους ἔλαμπαν ἀπὸ χαρά, τὰ συναισθήματα ποὺ μᾶς χάρισαν δὲν περιγράφονται". (Κυριακάτικη Καθημερινή, 18-1-2009).