Φωτεινή Παναγιωτοπούλου-Δροσίτη: Περιδιαβαίνοντας τὰ ἐξωκκλήσια τῆς Ἐλατοῦς

Φωτεινή Παναγιωτοπούλου-Δροσίτη

(δημοσιεύθηκε στὴν Ἐφημερίδα «Ἡ Φωνή της Ἐλατούς»)

Καθὼς ἔρχεται τὸ καλοκαίρι, ὅλοι ἐπιθυμοῦμε νὰ βρεθοῦμε σὲ κάποια ἥσυχη παραλία, νὰ ἀπολαύσουμε τὸ κολύμπι καὶ τὴν θάλασσα. Θέλουμε ὅμως, καὶ ἀφήνουμε γι’ αὐτὸ ἕνα σημαντικὸ μερίδιο ἀπὸ τὶς διακοπές μας, νὰ βρεθοῦμε, ἔστω καὶ γιὰ λίγο, στὴν πατρική μας γῆ, τὴν Ἐλατοῦ τὴν πανέμορφη. Νὰ ἀναβαπτισθοῦμε στὴν κολυμβήθρα τῆς Ἱστορίας, νὰ ἀναζωογονηθοῦμε ἀπὸ τὸν καθαρὸ καὶ δροσερὸ ἀέρα, νὰ περπατήσουμε στὰ σκιερὰ μονοπάτια, νὰ ἀγναντέψουμε στὶς ραχοῦλες, νὰ ξαναθυμηθοῦμε τὰ παλιά. Νὰ προσκυνήσουμε στὴν Ἅγια-Σωτήρα μᾶς καὶ νὰ ἐπισκεφθοῦμε τοὺς τάφους τῶν γονιῶν μας καὶ τὰ ἐξωκκλήσια μας, ἄλλα περιποιημένα καὶ ἄλλα ἐρειπωμένα καὶ μισογκρεμισμένα.

Ὁ Ἀϊ Γιάννης, κοντὰ στὸ χωριό, εἶναι σὲ καλὰ κατάσταση. Πανέμορφη καὶ ἡ Παναγίτσα στὶς Καμάρες, καθιερώθηκε νὰ λειτουργεῖται στὶς 23 Αὐγούστου. Ἡ Ἁγία Σοφία στέκεται ἀνακαινισμένη μέσα σὲ καταπράσινα χωράφια. Ὁ Προφήτης Ἠλίας, κατακαίνουργιος, δεσπόζει στὴν Ὀροσειρά της Ὀμάλιας, χάρη στὶς προσφορὲς ὅλων μας. Ὁ Ἅγιος Σπυρίδωνας, χαμηλὰ στὰ Γιαννάκια σιγά-σιγά ἀνακαινίζεται, ἐπιδιορθώνεται, ὥστε νὰ ἀντέξη ἀρκετὰ χρόνια ἀκόμη στὴ φθορά. Τώρα μὲ τὴν καινούρια χάραξη καὶ τὴν διάνοιξη τοῦ δρόμου τὰ αὐτοκίνητα καὶ οἱ ἄνθρωποι εὔκολα φθάνουν στὸν Ἅγιο στὰ Γιαννάκια.

Βέβαια, μὲ νοσταλγία θυμᾶμαι τὸ ταξίδι ποὺ κάναμε τὰ πρῶτα καλοκαίρια στὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα πηγαίνοντας ἀπὸ τὸν παλιὸ δρόμο, τὸ μονοπάτι. Μιὰ μέρα πρὶν προηγεῖτο ὁ καθαρισμὸς τοῦ δρόμου καὶ ἡ διόρθωσή του μὲ ψαλίδες, τσεκούρια καὶ σκαλιστήρια. Πρωτεργάτες οἱ: Ἰωάννης Πάνου, Σπύρος Καλατζόπουλος, Γιωργάκης καὶ ὁ καθαρισμὸς τῆς ἐκκλησίας μὲ ἀρχηγὸ τὴν Γεωργία Πάνου-Σφλουγιώργαινα. Παρὰ τὴν ἡλικία της ἐρχόταν φορτωμένη μὲ σαπούνι, ζεστὸ νερό, σκούπα (ἀπαραίτητα γιὰ τὸν καθαρισμὸ) καὶ φρέσκο ψωμὶ γιὰ τὸ κολατσιό. Τὴν ἄλλη μέρα πανηγύρι στὰ Γιαννάκια. Νύχτα νύχτα ὁμάδες ὁμάδες οἱ προσκυνητὲς ἄρχιζαν νὰ κατηφορίζουν πρὸς τὶς Σαροῦλες, Ρέμα του Κοντόγιαννου, Πλατανάκια, Γιαννακόραχη, Γιαννάκια. Παιδιά, νέοι, μεγαλύτεροι. Τὰ ἀναγκαῖα ἐφόδια γιὰ τὴν Θεία Λειτουργία φορτωμένα στὸ μοναδικὸ γαϊδουράκι της Ἐλατούς, τοῦ μπαρμπα Ἀναστάση του Γούλα. Ὄρθρος, Θεία Λειτουργία, ἀρτοκλασία, ἀγγελικὲς ψαλμωδίες. Μετὰ τὴ Λειτουργία ἀκολουθοῦσαν τὰ κεράσματα, λουκούμια, νερό, οὖζο, τσίπουρο. Καὶ παίρναμε τὸ δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς λόγῳ ζέστης. Ἀνηφόρα πολλή, βαθιὲς ἀνάσες, πολὺ λαχάνιασμα. Τὸ ἐπίσημο κολατσιὸ στὶς καστανιές, σὲ βαθὺ ἴσκιο, στὸ ἴσιωμα. Καὶ ἐπιστρέφαμε καταευχαριστημένοι.

Κι ἐφέτος ὁ Ἅγιος Σπυρίδωνας περιμένει ἐκεῖ καρτερικὰ καὶ ταπεινὰ τὴν παρουσία ὅλων μας καὶ τὴν βοήθειά μας. Οἱ ἐξωτερικὲς ἐργασίες μὲ τὴν συνδρομὴ ὅλων μᾶς τελείωσαν. Ἀπομένουν τώρα οἱ ἐσωτερικὲς ἐργασίες, τέμπλο, τοῖχοι κλπ. Ἂς ἀνοίξουμε τὴν καρδιά μας καὶ τὴν τσέπη μας, ἁπλόχερα καὶ πάλι νὰ προσφέρουμε ὥστε νὰ καλλωπισθῇ ὁ οἶκος του. Ὁ Θαυματουργὸς Ἅγιος Σπυρίδων πλουσιοπάροχα θὰ εὐλογῇ κι ἐμᾶς καὶ τὰ παιδιά μας καὶ ὅλο τὸ χωριό μας. Εἶναι μεγάλη εὐλογία νὰ ἀξιώνεται ὁ ἄνθρωπος νὰ βοηθᾶ ὥστε νὰ χτίζονται καὶ νὰ συντηροῦνται οἱ ἐκκλησίες. Θὰ εὐλογηθῇ πολύ. Ἕνας Ἁγιορείτης ἔλεγε: «Ὅταν κάποιος ἀσχολῆται μὲ τὸν Ἅγιο καὶ ὁ Ἅγιος ἀσχολεῖται μαζί του»

Ἡ Ἁγία Τριάδα γκρεμίστηκε. Εὐχὴ ὅλων μας εἶναι νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ λειτουργήση κάποια μέρα τὸ ἐκκλησάκι μας.

Ὁ Ἀϊ Γιώργης στέκεται κατακαίνουργιος...

Τὸ μικρὸ ἐκκλησάκι τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, ἰδιοκτησία Σπύρου Μαυραγάνη, λειτουργεῖται σπάνια.

Ἀπὸ πολλὰ χρόνια μὲ τὴν ἀδερφή μου την Ἀσπασία, ἐπιθυμούσαμε νὰ ἐντοπίσουμε τὰ ἐρείπια τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Ἀπὸ μικρὰ παιδιά το θυμόμαστε τὸ ἐκκλησάκι, ἄλλωστε φαινόταν ἀπὸ τὸ μπαλκόνι τοῦ σπιτιοῦ μας. Τὸ καλοκαίρι τοῦ 2006, μὲ τὸν ἀδερφό μου τὸν Ἀχιλλέα, ξεκινήσαμε γι’ αὐτὴν τὴν ἐξερεύνηση. Ἀνηφορίσαμε ἀπὸ τὸ Ψηλὸ Λιθάρι, βαδίζοντας στὴν κορυφογραμμή, ὀργανωμένοι μὲ ψαλίδες καὶ τσεκούρι κόβαμε συνέχεια κλαδιά. Προσπεράσαμε τὸν δρόμο ποὺ πήγαινε ἀπὸ τὸ χωριό μας στὸ Στρομπουλό, νομίζοντας πὼς εἶναι κάποιο χαντάκι. Προχωρήσαμε ἀρκετὰ καὶ ἡ ἔρευνά μας ἔμεινε ἄκαρπη. Κατεβήκαμε τὴν πλαγιὰ πρὸς τὴν Λάκα, βρήκαμε τὸν δρόμο ποὺ κατηφόριζε καὶ κόβοντας συνέχεια κλαδιὰ φτάσαμε στὸν αὐτοκινητόδρομο στὴ Λάκα. Βάλαμε σημάδι καὶ τὴν ἑπόμενη μέρα ἀνηφορίσαμε ἀπὸ τὴν Λάκα πιὸ ὀργανωμένοι, μιὰ μεγαλύτερη ὁμάδα: Ἀχιλλέας Παναγιωτόπουλος, Μάριος Κ. Παναγιωτόπουλος, Δημήτριος Π. Παναγιωτόπουλος, Κωνσταντῖνος Β. Παναγιωτόπουλος, ὁ Πρόεδρος τοῦ Συλλόγου καὶ ἡ γράφουσα. Ἀνηφορίζαμε συνεχῶς καθαρίζοντας καλύτερα τὸν δρόμο. Περάσαμε τὴν πρώτη κορυφή, ἀκολουθήσαμε τὸν δρόμο καὶ φτάσαμε στὴν δεύτερη κορυφή. Μετὰ ἀπὸ ἀρκετὴ ὥρα περιπλάνησης, δεξιὰ σὲ μιὰ λάκα βρήκαμε τὸ μισογκρεμισμένο ἐκκλησάκι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς. Ἔχουν πέσει οἱ τοῖχοι μέχρι τὰ σινάζια καὶ ὁλόκληρος ὁ τοῖχος ποὺ βλέπει δυτικὰ πρὸς τὸ χωριό. Ἡ συγκίνησή μας ἦταν μεγάλη. Ἀνάψαμε τὸ καντηλάκι ποὺ ἔφερε μαζί του ὁ Δημήτρης Παναγιωτόπουλος, ψάλαμε τὸ Τροπάριο τῆς Ἁγίας, φάγαμε τὸ παραδοσιακὸ λουκουμάκι μὲ τὸ συνοδευτικὸ νερὸ καὶ τὴν παραδοσιακὴ τυρόπιτα. Ξεκουραστήκαμε καὶ ἀφοῦ σβήσαμε τὸ καντήλι, κατασυγκινημένοι καὶ καταχαρούμενοι πήραμε τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς. Βέβαια, ἔχουμε τὴν καινούργια ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς στὸ Μελάκωμα, ποὺ λειτουργεῖται στὴν γιορτή της. Νομίζω, ὅμως, πὼς ἔχουμε χρέος καὶ πολλὴ ἐπιθυμία, ἂν εἴμαστε καλά, τὸ ἑπόμενο καλοκαίρι νὰ ὀργανώσουμε μιὰ ἐκδρομούλα (ὅσοι ἀντέχουν τὴν ἀνηφόρα) καὶ ἂν εἶναι δύσκολη ἡ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας, τοὐλάχιστον νὰ ψάλουμε τὴν Παράκληση τῆς Ἁγίας.

Εἶναι πάντως λυπηρὸ τὸ ὅτι ἀφήσαμε καὶ καταστράφηκαν τὰ ἐκκλησάκια αὐτά, ποὺ οἱ πρόγονοί μας τὰ ἔχτισαν μὲ πολὺν κόπο καὶ ἀποκλειστικὴ προσωπικὴ ἐργασία. Τελειώνοντας θέλω νὰ σᾶς ρωτήσω κάτι: Τί εἶναι ἡ Ἐλατοῦ γιὰ μᾶς ὅλους; Ἕνα πετράδι στῆς γῆς τὸ δαχτυλίδι. Κάθε πέτρα τῆς, κάθε μονοπάτι, κάθε στροφή, κάθε ραχούλα καὶ ρεματιὰ κάτι μᾶς θυμίζει. Τὸ καλοκαίρι, ἀλλὰ καὶ πάντα, ξανάρχονται στὴν μνήμη μας τὰ παλιά, τὰ παιδικά μας χρόνια, ποὺ ζούσαμε ἀποκλειστικὰ στὸ χωριό, πηγαίνοντας στὸ σχολεῖο μὲ τὸν μοναδικὸ δάσκαλο τῶν περισσοτέρων, τὸν ἀείμνηστο Σωτήριο Πάνου. Ξαναζοῦμε αὐτὲς τὶς στιγμὲς τὸ καλοκαίρι, ὅταν ἡ πατρίδα μας, ἡ Ἐλατοῦ, μᾶς μαζεύη σὰν τὴν μέλισσα κοντά της.

Καλὴ ἀντάμωση στὴν Ἐλατοῦ!

Φωτεινὴ Παναγιωτοπούλου-Δροσίτη