Μοναχοῦ Μωυσῆ Ἁγιορείτη: Ἡμερίδα γιὰ τὸν Γέροντα Θεόκλητο Διονυσιάτη

Στὶς 3-2-2007 πραγματοποιήθηκε στὸ Πολεμικὸ Μουσεῖο Ἀθηνῶν ἡμερίδα ἀφιερωμένη στὸν Γέροντα Θεόκλητο Διονυσιάτη (+2006) ἀπὸ τὸν Πανελλήνιο Σύλλογο τῶν Φίλων τοῦ Ἁγίου Ὅρους, μὲ τὴν συμπλήρωση ἔτους ἀπὸ τῆς ἐκδημίας του.

Στὴν ἐνδιαφέρουσα αὐτὴ ἡμερίδα εἰσηγήσεις εἶχαν• ὁ μοναχὸς Ἰλαρίων Νεοσκητιώτης, ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἰερόθεος, ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σίμωνος Πέτρας Ἄρχιμ. Ἐλισσαῖος, οἱ Καθηγητὲς κ.κ. Σ. Παπαδόπουλος, Κ. Γρηγοριάδης καὶ Δ. Μόσχος, ὁ νομικὸς Δ. Πελέκης καὶ ὁ ὑπογράφων. Τὴν ἡμερίδα ἔκλεισε ὁ Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεὼν (σ.Ε.Π..: Ἡ Ἐφημερίδα μας θὰ δημοσιεύση προσεχῶς τὶς εἰσηγήσεις τοῦ Σέβ. Μητροπολίτου κ. Ἱεροθέου καὶ τοῦ Νομικοῦ Συμβούλου τῆς Μητροπόλεώς μας κ. Διονυσίου Πελέκη).

Ὁ γέροντας Θεόκλητος Διονυσιάτης κυρίως εἶναι γνωστὸς ὡς συγγραφέας. Προσῆλθε στὴν Ἱερὰ Μονὴ Διονυσίου τὸ 1940. Ἡγούμενος τῆς μονῆς ἦταν ὁ πολύσοφος Γέροντας Γαβριήλ, συγγραφέας κι’ αὐτὸς καὶ πνευματοφόρος. Ὁ γέροντας Θεόκλητος, τὴν ἀρθρογραφία του ἄρχισε τὸ 1951 καὶ τὴ διατήρησε ἐπὶ 55 ἔτη. Ἄρχισε ν’ ἀρθρογραφεῖ 35 ἐτῶν. Ἀσχολήθηκε μ’ ἐκκλησιαστικά, θεολογικά, μοναστικὰ καὶ πνευματικὰ θέματα. Τὰ ἄρθρα του ἔχουν συγκεντρωθεῖ σὲ δέκα τόμους μὲ τὸν γενικὸ τίτλο «Ἀθωνικὰ Ἄνθη».

Ἡ ἀρθρογραφία τοῦ Γ. Θεοκλήτου δὲν ἐξαντλεῖται σ’ ἕναν πρόχειρο σχολιασμὸ τῆς παρερχόμενης ἐπικαιρότητος. Μιλᾶ μὲ ἁπλὸ καὶ μεστὸ τρόπο γιὰ μεγάλα θέματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὸν κάθε πνευματικὸ ἄνθρωπο. Τ’ ἄρθρα του καθίστανται ἀξιόλογα δοκιμιακὰ μελετήματα. Γράφει μὲ γνώση, σθένος, τόλμη καὶ τέχνη πύρινα ἄρθρα γιὰ τὰ κακῶς κείμενα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ Ἔθνους, γιὰ πρόσωπα καὶ πράγματα, δίχως καμιὰ ἐμπάθεια. Ἀγαπᾶ τὸ Ἅγιον Ὅρος ἰδιαίτερα καὶ τοῦ ἀφιερώνει πολλὲς σελίδες. Γράφει χαρακτηριστικά: «Ὅ,τι ἀποτελεῖ τὸν χαρακτῆρα τοῦ Ἁγίου Ὅρους, εἶναι τὸ πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας συνεχιζόμενον. Ἡ ἰδιότυπος καὶ ἀσκητικὴ ζωὴ τῶν Μοναχῶν, ἀναλισκομένη εἰς ψαλμωδίας, προσευχάς, νηστείας, ἀγρυπνίας καὶ γενικῶς εἰς ἠθελημένην πολύμορφον κακοπάθειαν πρὸς ἐξαγνισμὸν καὶ ὑπόταξιν τοῦ "χείρονος εἰς τὸ κρεῖττον", συνιστᾶ τὴν οὐσία τῆς ζωῆς τῶν Πατέρων».

Ὁ Γ. Θεόκλητος ἀντέκρουσε τὰ δύο μεγάλα κακά• τον ζηλωτισμό, τὸν ἀνεπίγνωστο, δηλαδή, ζηλωτισμὸ καὶ τὸν οἰκουμενισμό. Ὑποστήριξε καὶ ὑπεράσπισε σθεναρὰ τὸ ὀρθόδοξο δόγμα, βίωμα, ἦθος, ὕφος, φρόνημα καὶ πνεῦμα. Ἀντέκρουσε μὲ δύναμη τις παραχαράξεις καὶ τὶς ἐμπάθειες διαφόρων. Ὁ πιὸ ἀγαπητός του «ἄμβωνας» ἦταν τὸ πολὺ καλὸ περιοδικό του «Ἀθωνικοὶ Διάλογοι», ποὺ μὲ πολλοὺς κόπους ἑτοίμαζε καὶ τύπωνε.

Τὸ πρῶτο του βιβλίο ἦταν τὸ «Μεταξὺ οὐρανοῦ καὶ γῆς», ποὺ βραβεύθηκε ἀπὸ τὴν Ἀκαδημία Ἀθηνῶν. Τὸ βιβλίο αὐτὸ γνώρισε πολλὲς ἐκδόσεις, μεταφράσθηκε σὲ διάφορες γλῶσσες κι’ ἔκανε πολλοὺς νὰ γνωρίσουν τὸν μοναχισμὸ καὶ ν’ ἀγαπήσουν τὸ Ἅγιον Ὅρος. Ἡ πρώτη ἔκδοση ἔγινε στὴν Ἀθήνα τὸ 1956 καὶ δέχθηκε πολὺ θετικὲς κριτικές. Γράφει ἀρχίζοντας• «Τὸ πλοῖον ὅλο καὶ μᾶς ἔφερνε πρὸς ἕνα κόσμον εὔμορφον, ἀγγελικόν, ἕνα ἰδιόμορφον τμῆμα τῆς ἑλληνικῆς γῆς, προωρισμένον εἰς προσευχὴν καὶ μυστικὴν ἐν Χριστῷ ζωήν, εἰς μίαν ἀπὸ τὰς πύλας τοῦ οὐρανοῦ...».

Στὴν πεντηκονταετία ποὺ ἀκολούθησε ἔγραψε συνολικὰ πενῆντα ἀξιόλογα, ἀξιοπρόσεκτα κι ἐνδιαφέροντα βιβλία. Φρονοῦμε πὼς τὰ καλύτερα βιβλία του εἶναι τὰ βιογραφικά. Βιογράφησε πολλὲς ὡραῖες καὶ ἱερὲς μορφές: Γρηγόριο Παλαμᾶ, Νικόδημο Ἁγιορείτη, Νεκτάριο Πενταπόλεως, Ἄνθιμο τῆς Χίου, Φιλόθεο τῆς Πάρου, Γαβριὴλ Διονυσιάτη, Ἀθανάσιο Ἰβηρίτη, Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη, Α. Παπαδιαμάντη, Μακρυγιάννη καὶ Φ. Κόντογλου. Ἰδιαίτερα εὐλάβεια εἶχε στὴν Παναγία καὶ λατρεία στὸν Χριστό. Ἔτρεφε μεγάλο σεβασμὸ στοὺς ἁγίους, πολλὰ ἔργα τῶν ὁποίων μετέφρασε, σχολίασε καὶ ἐξέδωσε. Τὸ συγγραφικὸ ἔργο τοῦ Γέροντος Θεοκλήτου Διονυσιάτου εἶναι λίαν ἀξιόλογο. Βοήθησε στὴν ἐπάνδρωση τοῦ Ἁγίου Ὅρους. Βοήθησε καὶ μᾶς νὰ γίνουμε μοναχοί. Γι’ αὐτὸ τὸν εὐχαριστοῦμε εὐγνώμονα.