Εισαγωγή
Οι διενέξεις της Ιεράς Μονής με τους Μητροπολίτες ανάγονται από την ίδρυσή της, ήτοι από το 1980, και υπήρχαν πάντοτε προβλήματα με τους Μητροπολίτες Δαμασκηνό, Αλέξανδρο, Νικόδημο και τον νύν Μητροπολίτη Ιερόθεο.
Ο νύν Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου με την ενθρόνισή του βρήκε ανοικτό πρόβλημα διένεξης και προσπάθησε να το επιλύση. Όμως κάποια στιγμή το πρόβλημα το οποίο υπέβοσκε εκδηλώθηκε. Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ως Ανωτάτη Εκκλησιαστική Αρχή –η οποία επιλήφθηκε του θέματος μετά από πρόκληση γνωμοδοτήσεων Καθηγητών Πανεπιστημίου από την πλευρά της Ιεράς Μονής και την αναφορά των γνωμοδοτήσεων αυτών από τον Μητροπολίτη στην Ιερά Σύνοδο– εκτός των άλλων, προσπάθησε με διάφορες Συνοδικές Επιτροπές να το επιλύση.
Η Ιερά Μητρόπολη κατάρτισε, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει, ένα συνοπτικό κείμενο με όλες τις προσπάθειες αυτές.
Από τα στοιχεία αυτά αποδεικνύονται τα εξής:
–Οι τελικές αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου περί επιβολής του επιτιμίου της ακοινωνησίας σε όλους τους αδελφούς της Αδελφότητος και περί διαλύσεως του νομικού προσώπου της Μονής και συγχωνεύσεώς της με άλλη Ιερά Μονή της επαρχίας μας, αποτελεί την κατάληξη δεκατετραετούς τουλάχιστον προσπαθείας της Ιεράς Συνόδου να λύση τα προβλήματα της Ιεράς Μονής με επιείκεια και μακροθυμία. Την πορεία αυτή αποδεικνύουν οι πάνω από εξήντα Συνοδικές Αποφάσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μεγάλη μακροθυμία και φιλανθρωπία και ανεκτικότητα, σε βαθμό που ορισμένοι το εξέλαβαν, δυστυχώς, ως «αδυναμία» της Ιεράς Συνόδου να επιβάλη την τήρηση των ιερών Κανόνων και την τάξη.
–Η Ιερά Σύνοδος εξέδωσε τις Αποφάσεις Της κατόπιν:
α) Καταγγελιών και αναφορών της ίδιας της Ιεράς Μονής, που διαβιβάζονταν καθηκόντως από τον Μητροπολίτη στην Ιερά Σύνοδο, με τις παρατηρήσεις του.
β) Κατόπιν μελέτης του θέματος από Ιεράρχες, Συνοδικές Επιτροπές εξ Αρχιερέων και εξ Ηγουμένων, από Ένορκες εξετάσεις, κλπ. σε βάθος χρόνου δεκατεσσάρων ετών. Σε όλη αυτή την περίοδο οι Μοναχοί είχαν την δυνατότητα και δια ζώσης και γραπτώς και δια των δικηγόρων τους να στηρίξουν τις απόψεις τους και να εκφράσουν την αντίθεσή τους.
–Το επιτίμιο της ακοινωνησίας προτάθηκε πρώτη φορά το 2001 στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας. Επιβλήθηκε κατ' αρχάς σε τέσσερεις Ιερομονάχους το 2007 για συγκεκριμένη παράβαση και μέχρι να επιδείξουν πραγματική μετάνοια, επεκτάθηκε σε όλη την Αδελφότητα το 2011 (Αύγουστο), ανεστάλη σε τρεις Ιερομονάχους υπό όρους (Οκτ. 2011), και επεκτάθηκε και πάλι σε όλη την Αδελφότητα (2012). Δυστυχώς δεν υπήρξε καμμία κίνηση έμπρακτης μετανοίας όλο αυτό το διάστημα εκ μέρους των Μοναχών.
–Πολλοί εκκλησιαστικοί άνδρες προσπάθησαν να υποδείξουν την εκκλησιαστική οδό της μετανοίας και την ευλογία που θα προερχόταν, όπως έγινε εξ άλλου με αδελφούς της Ιεράς Μονής που διαχώρισαν την θέση τους. Ένας από αυτούς ήταν και ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, ο οποίος όταν εξελέγη υμνήθηκε από τον τότε Ηγούμενο της Μονής υπερβαλλόντως. Η απόρριψη της προτάσεως του μακαριστού Αρχιεπισκόπου για την ειρήνευση εκ μέρους του τότε Ηγουμένου υπήρξε προκλητική.
–Επίσης πολλοί εκκλησιαστικοί άνδρες, αλλά και συνετοί νομικοί, μεμονωμένα ή σε Επιτροπές, προσπάθησαν να γεφυρώσουν τις διαφορές και να προτείνουν λύσεις, τις οποίες αποδέχθηκε η Ιερά Μητρόπολη, τουλάχιστον ως αρχή επιλύσεως. Οι προσπάθειες αυτές απορρίφθηκαν από τους υπευθύνους της Ιεράς Μονής αμέσως, δια της αρνήσεώς τους, ή εμμέσως, δια της μη εφαρμογής τους εν τοίς πράγμασι.
–Ενισχυτική αιτία σκληρύνσεως, πορώσεως και επιδείξεως αλαζονείας εκ μέρους της Μονής που έφθασε μέχρι την διακοπή κάθε προφορικής επικοινωνίας με την Ιερά Μητρόπολη και έκανε αδύνατη κάθε περαιτέρω προσέγγιση υπήρξε η ελπίδα των υπευθύνων της Μονής στους εντυπωσιακά πολλούς δικηγόρους και νομικούς συμβούλους της και γενικά στα μέσα που διέθετε για μια νομική επικράτηση, όπως πίστευε, έναντι της Εκκλησίας.
–Τέλος αποδεικνύεται ότι ορισμένοι στην Ιερά Μονή ήθελαν να φθάσουν τα πράγματα στην σύγκρουση με την Εκκλησία, για να συσπειρώσουν τους οπαδούς τους και να προβάλλωνται σaν «ήρωες» στα μάτια τους. Ήλπιζαν:
α) στην κόπωση και εξουθένωση των υπευθύνων εκκλησιαστικών ανδρών και κατά κύριον λόγο του Μητροπολίτου τους, τον οποίο βομβάρδισαν με συνεχείς προσφυγές, μηνύσεις, αγωγές, κακόβουλους ψιθυρισμούς στην κοινωνία, συκοφαντικές επιστολές και συκοφαντικά δημοσιεύματα,
β) στην οικονομική τους δύναμη,
γ) στην δικηγορική και νομική κάλυψη,
δ) στους οπαδούς-ασπίδα που έχουν δημιουργήσει από την αρχή της ιδρύσεως της Μονής.
Οι προσπάθειες διαμεσολάβησης και συνδιαλλαγής που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια επιγραμματικά και κατά χρονολογική σειρά έχουν ως εξής:
1. Προσπάθεια του αειμνήστου π. Θεοκλήτου Διονυσιάτη (Μάρτιος 1998).
2. Συνοδική Επιτροπή επί των Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων (Οκτώβριος 1998).
3. Η Ιερά Σύνοδος εκδίδει ειδική Παραινετική Εγκύκλιο (Δεκέμβριος 1998).
4. Η πρώτη Τριμελής Συνοδική Επιτροπή, εξ Αρχιερέων (Δεκέμβριος 1998 - Ιανουάριος 1999). Η Επιστολή της πρώτης Τριμελούς εξ Αρχιερέων Επιτροπής.
5. Συζήτηση Μητροπολίτου μετά Ηγουμένου και κατάρτιση Μνημονίου εκκλησιολογικής, κανονικής και νομίμου επικοινωνίας (Μάρτιος 1999). «Σημεία εκκλησιολογικής, κανονικής και νομίμου επικοινωνίας», Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως προς την Ιερά Μητρόπολη.
6. Πρώτη καταγεγραμμένη προσπάθεια του μακαριστού Αρχιμ. π. Αρσενίου Κομπούγια. Επιστολή π. Αρσενίου Κομπούγια (1999).
7. Πρόταση για συνάντηση σε εφαρμογή σχετικής Συνοδικής Αποφάσεως και παρέμβαση του τότε Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου, προς επίλυση των θεμάτων (Φεβρουάριος-Μάρτιος 2000).
8. Η δεύτερη Τριμελής Συνοδική Επιτροπή, εξ Ηγουμένων (Μάϊος - Αύγουστος 2000).
9. Επίσκεψη του π. Αρσενίου στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως και συζήτηση με τον τότε Ηγούμενο π. Σπυρίδωνα Λογοθέτη (Οκτώβριος 2001).
10. Προσωπική παρέμβαση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κυρού Χριστοδούλου (Νοέμβριος 2001).
11. Σχέδιο συμφωνίας του Νομικού Συμβούλου της Ιεράς Μονής καθηγητού Παν. Μπερνίτσα, του μέλους της Συνοδικής Επιτροπής εξ Ηγουμένων και του εκπροσώπου της Ιεράς Μονής (Νοέμβριος 2001).
12. Η τρίτη Τριμελής Συνοδική Επιτροπή, εξ Αρχιερέων (2002).
13. Η Τριμελής Επιτροπή από Αγιορείτες Ηγουμένους, των Ιερών Μονών Μεγίστης Λαύρας, Βατοπαιδίου και Σιμωνόπετρας.
14. Διακοπή εκ μέρους της Ιεράς Μονής για εννέα (9) χρόνια οποιασδήποτε προσπάθειας προσέγγισης και κάθε προφορικής επικοινωνίας.
15. Συζήτηση με πενταμελή αντιπροσωπεία της Αδελφότητος, εκζήτηση συγγνώμης και προσπάθεια εξεύρεσης λύσεως μετά την Συνοδική Απόφαση του Αυγούστου 2011.
16. Συνάντηση με αντιπροσωπεία γυναικών «φίλων» της Ιεράς Μονής (Νοέμβριος 2011).
17. Εκκλήσεις για προσέγγιση.
18. Δέκα χρόνια Συνοδική προειδοποίηση!
19. Άλλες Συνοδικές εκκλήσεις πριν την λήψη των Συνοδικών Αποφάσεων.
20. Διάφορες άλλες καλοπροαίρετες και υπεύθυνες προσπάθειες.
Στην συνέχεια γίνεται μια πιο αναλυτική παρουσίαση κάθε προσπάθειας για την υπεύθυνη και έγκυρη ενημέρωση των ενδιαφερομένων.